به گزارش کردپرس متن این یادداشت به شرح زیر است:

علامه عبدالله بیتوشی از دانشمندان برجسته کردستان است که احتمالا در ۱۱۳۰در روستای بیتوش سردشت متولد شده و در ۱۲۱۰ در بصره درگذشته. وی در ادبیات عرب و فقه در جهان اسلام شهره است و بیش از بیست اثر از وی باقی مانده که غالبا منتشر نشده اند. از جمله آثارش: الکافی منظومه ای در عروض و قافیه، الوافی بحل الکافی، تحف الخلان لإشحاد الأذهان، حدیقة السرائر فی نظم الکبائر که آن را از کتاب الزواجر ابن حجر هیتمی مکی اخذ و نظم کرده است. طریقةالبصائر الی حدیقة السرائر در شرح منظومه فوق(تألیف ۱۱۹۵هجری)، الخصال المکفرة للذنوب المتقدمة و المتأخرة شامل ۴۹ بیت مشتمل بر بیان حسناتی که می توانند کفاره پاره ای از گناهان شوند. کفایة المعانی فی نظم حروف المعانی منظومه ای در بیان حروف معانی و....

بیتوشی در سخندانی و بدیهه گویی و اقامه دلیل و حاضرجوابی، از اعجوبه های روزگار بود ودر مناظره و مجادله کسی تاب برابری با او نداشت. در باره قدرت حافظه اش گویا در اوایل تحصیل که با برادرش شیخ محمود تصمیم مسافرت به بغداد گرفت پولی برای خرج سفر نداشت. دارایی آن دو فقط دو کتاب قاموس المحیط فیروزآبادی در لغت و تحفة المحتاج شیخ ابن حجر هیتمی مکی در فقه بود. در ظرف چندشبانه روز شیخ محمود تحفه را و بیتوشی قاموس را حفظ کرده پس از آن کنابها را به فروش رسانیده و از بهای آنها خرج راه خود را تأمین نموده اند.

بیتوشی تلخی زیادی چشیده و سختیهای فراوانی کشیده است. از مال دنیا چیزی نداشته و خود نیز در فکر آن نبوده است که ثروتی فراهم کند و چیزی داشته باشد. چنانکه خود گوید:

قسمت هموم ابی البری

ة و البریة شاهده

فحیبت تلثیها و هم

فیما بقی متوارده

فکاأن آدم مات عن

ابن و بنت واحدة

(غم و اندوه آدم ابوالبشر به سه قسمت تقسیم شده. دو سهمش به من رسیده و به دیگران فقط یک سهم داده شده. گویی آدم مرده است و فقط یک پسر و یک دختر از او بجا مانده که از ترکه او به پسر دو برابر سهم دختر می رسد).

متأسفانه از آثار واشعار کردی بیتوشی جز یک بیت که در مجله گلاویژ در ۱۹۴۵ منتشر شده چیزی فعلا در دست نیست آن بیت هم این است:

له دیباچه ی کیتابی حوسنی عاله م هه ر وه ره ق لاده م

ده بینم مه بحه ثی وه صفت له هه ر فه صل و له هه ر بابێ

که اقتباس از این بیت معروف سعدی است:

برگ درختان سبز در نظر هوشیار

هرورقش دفتری است معرفت کردگار

شبخ محمدخال کتاب حجیمی به نام البیتوشی نوشته که در سال ۱۳۷۷ قمری در بغداد منتشر شده و همین کتاب توسط ماموستا حسین ابراهیمی به زبان کردی ترجمه شده. دکتر عبدالله رسول نژاد، استاد ادبیات عرب در دانشگاه کردستان نیز کتابی در باره علامه بیتوشی منتشر کرده اند.

یک رباعی فارسی از بیتوشی:

هرشب مه نو سوی فزونی تازد

تا همچو جمال تو جمالی سازد

هر چاردهم شب چو به خود پردازد

چون نیست چو روی تو ز خود بگدازد