چرا نمایندگان شمال و شرق سوریه در هیئت احمد الشرع حضور ندارند؟

سرویس سوریه - سفر جولانی به آمریکا که با هدف پیوستن رسمی دمشق به ائتلاف بین‌المللی ضد داعش انجام شد، اگرچه گامی در مسیر عادی‌سازی روابط سوریه با غرب تلقی می‌شود، اما در عمل شکاف میان مرکز و شمال و شرق را عمیق‌تر کرده است. کُردها که در جنگ با داعش ستون اصلی ائتلاف بودند، اکنون در حاشیه دیپلماسی دمشق–واشنگتن قرار گرفته‌اند. حذف آنان از هیئت رسمی نه تنها با روح توافقات ادغام در تضاد است، بلکه اعتبار سیاسی پروژه ادغام را نیز زیر سؤال می‌برد. 

به گزارش کردپرس، در حالی که احمد الشرع (ابو محمد الجولانی) رئیس دولت انتقالی سوریه برای دیدار رسمی با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا وارد واشنگتن شده است، حذف کامل نمایندگان مدیریت خودگردان شمال و شرق سوریه از هیئت رسمی دمشق به یکی از مهم‌ترین مباحث سیاسی و رسانه‌ای هفته تبدیل شده است. 
سفر جولانی که از ۹ نوامبر آغاز شده، بخشی از طرح واشنگتن برای بازتعریف روابط امنیتی با دولت انتقالی سوریه در چارچوب ائتلاف بین‌المللی ضد داعش است. طبق گزارش (۲۰۲۵ Nov ۸ (Monitor-Al ، محور اصلی مذاکرات جولانی در کاخ سفید، پیوستن رسمی دمشق به این ائتلاف و ایجاد چارچوب حقوقی تازه برای همکاری نظامی و بازسازی ساختار دفاعی سوریه است. 
اما در پشت این سفر پر سر و صدا، غیبت کُردها؛ که طی یک دهه گذشته اصلی‌ترین متحد آمریکا در نبرد با داعش بوده اند، معنایی عمیق‌تر از یک تصمیم تشریفاتی دارد: نشانه‌ای از بازگشت تدریجی به الگوی مرکزگرای دمشق و حذف کُردها از دیپلماسی رسمی سوریه. 
بخش ۱ – ترکیب هیئت سوری و دلایل حذف شمال و شرق 

طبق گزارش Rudaw، فهرست اعضای رسمی هیئت دولت انتقالی در شامگاه ۸ نوامبر منتشر شد و شامل وزرای دفاع، خارجه و اقتصاد، همراه با چند مشاور نزدیک به «توماس باراک» نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور سوریه و لبنان بود. با این حال، در فهرست نهایی نام هیچ‌یک از اعضای مدیریت خودگردان یا فرماندهان نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) به چشم نمی‌خورد. 
منابع نزدیک به دولت انتقالی در گفت‌وگو با Monitor-Al اعلام کردند که «ترکیب هیئت با هماهنگی برخی بازیگران منطقه‌ای از جمله ترکیه» تعیین شده است. در مقابل، KurdPress به نقل از «عادل کریم عمر» نماینده مدیریت خودگردان در دمشق، نوشت: «حذف کُردها از هیئت سوری واقعاً تأسف برانگیز است. ما سالها در خط مقدم نبرد علیه داعش در کنار ائتلاف جنگیدیم. انتظار داشتیم صدای ما در مذاکرات واشنگتن شنیده شود. 
بخش ۲ – واکنش کُردها: از اعتراض سیاسی تا پیام‌های دیپلماتیک  

حذف کُردها از ترکیب رسمی، واکنش سریع احزاب و نهادهای کُردی را در پی داشت. به گزارش News Hawar، مدیریت خودگردان شمال و شرق سوریه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «گفتمان ادغام که از مارس ۲۰۲۵ آغاز شد، در سطح نظامی پیشرفته اما در سطح سیاسی متوقف مانده است. حذف شمال و شرق از دیپلماسی دمشق نشانه آن است که دولت انتقالی هنوز به شراکت واقعی باور ندارد.»
همچنین «احمد الخلف» عضو مجلس عمومی حزب سوریه آینده(Party Syria Future) در مصاحبه ای با خبرگزاری ANHA در هفتم نوامبر این اقدام را «نقض روح توافق ۱۰ مارس» خواند و هشدار داد که کنار  گذاشتن شمال و شرق می‌تواند به بازگشت تنش‌های میدانی منجر شود. 
در همان روز، «مظلوم عبدی» فرمانده کل SDF در صفحه رسمی خود در X نوشت: «ما از هر تلاشی برای ثبات سوریه و مبارزه با داعش حمایت می‌کنیم، اما ثبات پایدار بدون مشارکت همه ملت‌های سوریه ممکن نیست.» 
منابع کردی در قامشلو و حسکه نیز در گفت‌وگو با Rudaw در تاریخ نهم نوامبر تأکید کردند که این تصمیم «نشانه بی‌اعتمادی دمشق به کُردها» است و احتمالا موجب بازنگری در روند ادغام نیروهای کُرد در ارتش مرکزی خواهد شد. 
بخش ۳ – موضع واشنگتن و رسانه‌های غربی

در گزارش Post Washington Th به نقل از مقام‌های وزارت خارجه آمریکا آمده است که دولت ترامپ فعلا تمایل ندارد در مذاکرات رسمی با نمایندگان کُرد شرکت کند تا «پیامی مثبت به ترکیه و متحدان عرب دمشق» ارسال شود. 
با این حال، همین رویکرد با واکنش برخی محافل سیاسی در آمریکا روبه‌رو شد. بی‌بی‌سی عربی سخنان سناتور تام مالینوفسکی را منتشر کرد که هشدار داده بود: «نادیده‌گرفتن کُردها در روند سیاسی سوریه اشتباهی راهبردی است. هیچ ثبات پایداری بدون حضور آنان قابل تصور نیست. »
به نوشته(۲۰۲۵ Nov ۸ (Reuters ، دستورکار رسمی دیدار ترامپ و الشرع شامل سه محور بوده است: 
۱. هماهنگی امنیتی و پیوستن دمشق به ائتلاف ضد داعش،  
۲. بازسازی و بازگشت آوارگان،  
۳. بحث درباره ساختار غیرمتمرکز اداره سوریه؛  
اما هیچ بندی به مشارکت مدیریت خودگردان اختصاص نداشته است.
بخش ۴ – تحلیل راهبردی: ادغام یا بازانحصار 

تحلیل مراکز غربی از جمله DC Washington Center Arab در تاریخ 9 نوامبر نشان می‌دهد که دمشق در حال بازتعریف پروژه ادغام به گونه‌ای است که ضمن حفظ چارچوب همکاری نظامی با نیروهای کُرد، آنان را از تصمیم‌سازی سیاسی کنار بگذارد. این وضعیت نوعی «ادغام کنترل شده» است که از بالا مدیریت می‌شود و به جای همگرایی، خطر شکاف جدیدی را در سوریه ایجاد می‌کند. 
در همین راستا، منابع (۲۰۲۵ Nov ۸ SOHR) گزارش داده‌اند که بخشی از فرماندهان میدانی SDF از تعلیق موقت روند هماهنگی نظامی با وزارت دفاع سوریه سخن گفته‌اند تا «ماهیت واقعی سیاست دمشق» روشن شود. 
نتیجه‌گیری 

سفر جولانی به آمریکا که با هدف پیوستن رسمی دمشق به ائتلاف بین‌المللی ضد داعش انجام شد، اگرچه گامی در مسیر عادی‌سازی روابط سوریه با غرب تلقی می‌شود، اما در عمل شکاف میان مرکز و شمال و شرق را عمیق‌تر کرده است. کُردها که در جنگ با داعش ستون اصلی ائتلاف بودند، اکنون در حاشیه دیپلماسی دمشق–واشنگتن قرار گرفته‌اند. حذف آنان از هیئت رسمی نه تنها با روح توافقات ادغام در تضاد است، بلکه اعتبار سیاسی پروژه ادغام را نیز زیر سؤال می‌برد. 
به گفته یکی از تحلیلگران کُرد در گفت‌وگو با روداو وقتی درباره آینده سوریه بدون شمال و شرق تصمیم گرفته می‌شود، آن گفت‌وگو دیگر ملی نیست، بلکه بازسازی بحران در قالبی تازه است. 
در چنین شرایطی، اگر روند تصمیم‌گیری همچنان بدون مشارکت شمال و شرق ادامه یابد، پروژه ادغام به جای آن که مسیر بازسازی سوریه باشد، به ابزاری برای بازتولید شکاف‌های قومی و سیاسی بدل خواهد شد؛ شکافی که می‌تواند آینده ثبات سوریه را بار دیگر به خطر اندازد.

نویسنده: احمد اردم

کد مطلب 2790541

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha