به گزارش کردپرس، نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، در تاریخ ۸ اکتبر ۲۰۲۵، درست پیش از سفر خود به آنکارا، در سخنرانی‌اش در موسس مری در اربیل گفت که احساس می‌کند ترکیه در روند صلح با حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) «بسیار جدی» است. او افزود: «قندیل [پ‌ک‌ک] می‌داند چه باید بکند، اما آن را انجام نمی‌دهد. این ناتوانی، حتی برای رهبر پ.ک.ک (عبدالله اوجالان) نیز مایهٔ ناامیدی است. این خوب نیست. در ظاهر می‌گویند از دستورات او پیروی می‌کنند، اما در عمل برعکس عمل می‌کنند. این امر ضربهٔ بزرگی به کردها و به کل روند صلح خواهد زد. اکنون زمان چنین بازی‌های آشکاری نیست.»

در واکنش، کمیتهٔ روابط خارجی اتحادیهٔ جوامع کردستان (KCK) سخنان بارزانی را «کاملاً غیرقابل قبول» توصیف کرد و تأکید نمود که این جنبش در چارچوب خواسته‌های عبدالله اوجالان گام‌های ملموسی برای آغاز روند صلح برداشته است. در بیانیهٔ KCK آمده است که بارزانی «واقعیت‌ها را وارونه جلوه داده» و با «استفاده از ادبیات دولت ترکیه» به نیروهای دمکراتیک و مردم کرد خدمت نمی‌کند.
KCK در ادامه افزود: «تلاش برای القای این تصور که گویا پ.‌ک‌.ک از عبدالله اوجالان فرمان نمی‌برد، اشتباهی بزرگ است. هیچ اختلافی میان ما و اوجالان وجود ندارد. پ‌ک‌ک از عبدالله اوجالان پیروی می‌کند.»

بیانیهٔ KCK سپس فهرستی از گام‌های عملی پ‌ک‌ک در چارچوب روند صلح را برشمرد. از جمله، در پاسخ به فراخوان اوجالان در ۲۷ فوریه، پ‌ک‌ک در روزهای ۵ تا ۷ مه ۲۰۲۵ دوازدهمین کنگرهٔ خود را برگزار کرد و اعلام نمود که «تمام فعالیت‌های خود به نام پ‌ک‌ک را متوقف می‌کند» و «استراتژی مبارزهٔ مسلحانه را کنار گذاشته است». همچنین در ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، گروهی از اعضای پ‌ک‌ک به رهبری بسه هوزات، یکی از رؤسای مشترک شورای اجرایی KCK، به‌صورت نمادین سلاح‌های خود را سوزاندند.  KCK تأکید کرد که سخنان بارزانی درست در آستانهٔ سفرش به ترکیه بیان شده و هدفی سیاسی دارد.

در واقع، طی ۲۶ سال گذشته — از زمان ربودن عبدالله اوجالان در ۱۵ فوریهٔ ۱۹۹۹ در کنیا و انتقال او به ترکیه — ادعای این‌که پ‌ک‌ک از خط فکری اوجالان پیروی نمی‌کند، بارها تکرار شده است. اما نگاهی به سه دههٔ اخیر واقعیت دیگری را نشان می‌دهد.

۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴: دوران عدم درگیری

پس از دستگیری اوجالان در ۱۹۹۹، او از پ‌ک‌ک خواست تا مبارزهٔ مسلحانه را متوقف کرده و نیروهای چریکی خود را از کردستان عراق خارج کند. پ‌ک‌ک به این درخواست پاسخ مثبت داد و در اوت ۱۹۹۹ نیروهای خود را خارج کرد. در پی فراخوان اوجالان، دو گروه از اعضای پ‌ک‌ک از اروپا و مناطق کوهستانی به ترکیه بازگشتند تا حسن نیت خود را نشان دهند، اما دولت ترکیه آنان را به حبس‌های طولانی محکوم کرد.

پ.‌ک.‌ک در ژانویهٔ ۲۰۰۰،  کنگره‌ای فوق‌العاده برگزار کرد و خط‌ مشی جدیدی بر پایهٔ پروژهٔ اوجالان برای «جمهوری دمکراتیک» تصویب نمود. از ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴، پ‌ک‌ک در وضعیت «عدم درگیری» باقی ماند، اما دولت ترکیه هیچ تلاشی برای تبدیل این وضعیت به یک صلح پایدار انجام نداد و با وجود آمادگی اوجالان برای مذاکره، گفت‌وگویی رسمی شکل نگرفت.

۲۰۰۹: آتش‌بس

برای نخستین بار، دولت ترکیه در 2009 که تحت رهبری حزب عدالت و توسعه (AKP) بود، طرحی موسوم به «گشایش کردی» را آغاز کرد. به دنبال آن، آتش‌بس اعلام شد و بنا به درخواست اوجالان، گروهی موسوم به «گروه صلح» شامل ۳۴ نفر از قندیل و اردوگاه مخمور در اکتبر ۲۰۰۹ وارد ترکیه شدند تا به روند صلح کمک کنند. هرچند ابتدا استقبال مثبتی صورت گرفت، اما واکنش‌های ملی‌گرایانه و فشار افکار عمومی سبب شد علیه اعضای گروه پرونده‌های قضایی تشکیل شود و ۱۳ نفر از آنان بازداشت گردند.

۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵: روند صلح

در این دوره، اوجالان رسماً خواستار «وداع با سلاح» و اعلام آتش‌بس شد و پ‌ک‌ک نیز به‌دنبال آن عقب‌نشینی نیروهایش از مرزهای ترکیه را آغاز کرد.

این مرحله نزدیک‌ترین تجربهٔ ترکیه به صلح بود. گفت‌وگوها از پایان سال ۲۰۱۲ از سر گرفته شد و مذاکراتی که پیش‌تر در اسلو آغاز شده بود، ادامه یافت. به‌زودی هیئت‌های حزب دمکراتیک خلق‌ها (HDP) به‌طور رسمی در جزیرهٔ امرالی با اوجالان دیدار کردند. اوجالان در پیامی برای نوروز ۲۱ مارس ۲۰۱۳ از همهٔ نیروها خواست تا به جنگ پایان دهند و سلاح‌ها را زمین بگذارند.

در نتیجه، درگیری‌ها تقریباً دو سال متوقف شد. اما پس از انتخابات ۲۰۱۵، روند صلح شکست خورد و یک دهه خشونت شدید آغاز شد. در این دوره، جنبش کردی بارها کوشید تا گفت‌وگوها را از سر گیرد، اما دولت ترکیه با اعمال محدودیت‌های سنگین ارتباطی بر اوجالان، عملاً هرگونه تماس دربارهٔ صلح را قطع کرد.

۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵: ابتکار جدید صلح

پس از نزدیک به یک دهه، در پاییز ۲۰۲۴ نشانه‌هایی از امکان گفت‌وگو دوباره پدیدار شد. دولت باغچلی، رهبر حزب حرکت ملی (MHP)، در مراسم افتتاحیهٔ پارلمان ترکیه در اول اکتبر ۲۰۲۴،در حرکتی نمادین با نمایندگان حزب دم ، جانشین HDP دست داد و گفت: «اگر خواهان صلح در جهان هستیم، باید ابتدا در کشور خود صلح برقرار کنیم».

به دنبال فراخوان عبدالله اوجالان در ۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۵، پ‌ک‌ک دوازدهمین کنگرهٔ خود را برگزار و در ۱۲ مه ۲۰۲۵ تصمیم تاریخی خود مبنی بر انحلال ساختار سازمانی و پایان رسمی مبارزهٔ مسلحانه را اعلام کرد — اقدامی که از نظر کیفیت، متفاوت و عمیق‌تر از همهٔ آتش‌بس‌های پیشین بود.

با این حال، دولت ترکیه هنوز هیچ گام ملموسی در پاسخ به این تحولات برنداشته است. واکنش آنکارا، عمدتاً محتاطانه و گاه منفی بوده است.

از سال ۱۹۹۳ تا امروز، عبدالله اوجالان بارها خواستار آتش‌بس و پایان درگیری شده و پ‌.ک‌.ک در همهٔ موارد از این فراخوان‌ها پیروی کرده است. شکست تلاش‌های پیشین برای صلح گاه ناشی از تحریک نیروهای تندرو در ساختار دولت بوده و گاه به دلیل فقدان ارادهٔ سیاسی یا تحولات منطقه‌ای رخ داده است.

در مرحلهٔ کنونی، پ‌ک‌ک حتی پا را فراتر گذاشته و تصمیم به انحلال خود گرفته است. با این حال، دولت ترکیه هنوز هیچ طرح جامع اجتماعی یا چارچوب حقوقی برای وضعیت جنگجویانی که سلاح بر زمین می‌گذارند ارائه نکرده است. در حالی‌که پ‌ک‌ک انتظار دارد در برابر گام‌های خود، اصلاحات سیاسی و گام‌هایی واقعی برای حل عادلانهٔ مسئلهٔ کردها برداشته شود، عدم تحقق این انتظارات خطر تبدیل روند کنونی به «فراخوانی برای تسلیم» را به‌دنبال دارد — تجربه‌ای که بارها در گذشته شکست خورده است.

به‌طور خلاصه، برخلاف ادعای نچیروان بارزانی، عبدالله اوجالان و پ‌ک‌ک طی ۲۵ سال گذشته در مسیر واحدی حرکت کرده و گام‌های هماهنگی برای دستیابی به صلح برداشته‌اند.

موسسه خبری  Amargi