تبدیل دریاچه ارومیه به دشت نمک/تهدید برگشت‌ناپذیری جدی است

سرویس آذربایجان غربی-مهدی زارع استاد زمین شناسی گفت: تهدید برگشت‌ناپذیری دریاچه جدی است و ممکن است بخش های زیادی از دریاچه به «نقطه بی‌بازگشت» رسیده باشد و احیای کامل به وضعیت سال ۱۳۷۴ غیرممکن تلقی می‌شود.

به گزارش کردپرس، دکتر مهدی زارع استاد زمین شناسی در خصوص آخرین وضعیت دریاچه ارومیه به رکنا گفت: بر اساس  تحلیل‌ داده ها و جمع بندی گزارشها از سال آبی گذشته ۱۴۰۳-۱۴۰۴ که در ۳۱شهریور ۱۴۰۴ به پایان رسید امکان احیای دریاچه ارومیه در وضعیت بسیار  نامطمئنی است. بیشتر روندها حاکی از  وضعیت رو به وخامت دریاچه ارومیه است.

استاد زمین شناسی تاکید کرد: خشک شدن تقریباً کامل شده، منابع متعدد، ازجمله تصاویر ماهواره‌ای ناسا و آژانس فضایی اروپا، تأیید می‌کنند که دریاچه تقریباً به طور کامل خشک شده و به یک دشت نمک وسیع تبدیل شده است. برخی گزارش‌ها از اواخر تابستان ۱۴۰۴ حاکی از آن است که سطح آب دریاچه به سطوح "غیرقابل اندازه‌گیری" کاهش یافته است و حجم باقی مانده تنها بخش کوچکی از اندازه تاریخی آن است.

دکتر زارع با بیان اینکه ضخامت لایه های رسوبات نمکی در بخشهای جنوبی دریاچه به حدود هفت متر میرسد گفت: کوچک شدن  دریاچه به عنوان فاجعه‌ای با حرکت آهسته توصیف شده ، اما سرعت کاهش به طور قابل توجهی افزایش یافته است. سطح آب در سال آبی گذشته به میزان قابل توجهی و در حدود دو میلیارد متر مکعب کاهش یافت البته هر ساله دریاچه حدود بیش از یک میلیارد متر مکعب مجددا شادژ می شود   .

استاد زمین شناسی گفت: تهدید برگشت‌ناپذیری دریاچه جدی است و ممکن است بخش های زیادی از دریاچه به «نقطه بی‌بازگشت» رسیده باشد. در حالی که احیای کامل به وضعیت سال ۱۳۷۴ غیرممکن تلقی می‌شود برخی بررسی ها از امکان احیای بخشهایی از دریاچه حکـایت دارد.خشکسالی‌های طولانی و شدید، کاهش بارندگی و افزایش نیز منجر به افزایش تبخیر شده است.  دهه‌ها سیاست‌های ضعیف مدیریت آب جامعه گسترده در ذینفعان از آب هایسطحی و زیر زمینی پیرامون دریاچه ارومیه پدید آورده است.  ساخت سدهای متعدد بر روی رودخانه‌های تغذیه‌کننده دریاچه، گسترش کشاورزی پرمصرف آب (مانند کشت سیب و چغندرقند) و تکثیر چاه‌های غیرمجاز طی چند دهه به ثروتمند شدن گزوهی از شهروندان انجامیده است.

مهدی زارع بیان کرد: حال برای هر حاکمیتی بسیار مشکل است تا به گروهی که همچنان از این منابع تغذیه کننده دریاچه بهره مند می‌شوند بگوید که دوران استفاده از این ثروت زیستی به پایان رسیده است.در زمستان ۱۴۰۳ گزارش‌هایی مبنی بر افزایش اندک سطح و حجم آب دریاچه نسبت به سال قبل وجود داشت. ولی باید گفت که تقریبا در میانه هر سال آبی -حوالی نوروز- دریاچه به طور نسبی ازبارش ها بهره مند و سطحی آن موقتا از آب پوشیده می شود.

او در خصوص راه برون رفت از این شرایط گفت: راه‌حل‌های بلندمدت بازنگری کامل مدیریت منابع آب است، اما این پروژه‌ها پرهزینه هستند و با موانع لجستیکی و اجتماعی و اقتصادی قابل توجهی روبرو هستند.ترکیبی از خشکسالی شدید، تغییرات اقلیمی و سوء مدیریت مداوم انسانی، دریاچه را به آستانه فروپاشی کامل محیط زیستی سوق داده است.   

به گفته زارع؛ اگرچه نوعی «احیای بخشی از دریاچه» از نظر فنی امکان‌پذیر است، اما بازگشت کامل به وضعیت سابق آن غیرممکن است. با توجه به اهمیت سلامت دست کم هفت میلیون شهروند ایرانی که در پیرامون دریاچه ارومیه زندگی میکنند; با توجه به اهمیت محیط زیستی دریاچه ، چه دریاچه ارومیه احیا بشود یا نشود؛ دولت باید برنامه ای فوری برای تعیین وضع و  ساماندهی محیطی برای کاهش ریسک محیط  خشک شده اجرا کند.

کد مطلب 2789287

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha