به گزارش کردپرس،عبدالله اوجالان، رهبر دربند حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) روز پنجشنبه 27 فوریه 2025، از اعضای سازمان خود خواست سلاح‌هایشان را زمین بگذارند و خود را منحل کنند. اگر این درخواست مورد پذیرش قرار گیرد، به چندین دهه درگیری با دولت ترکیه که بیش از ۴۰ هزار کشته برجای گذاشته، پایان خواهد داد. این بیانیه در یک کنفرانس مطبوعاتی  در استانبول توسط اعضای حزب دموکراسی و برابری خلق‌ها (DEM) قرائت شد.

این درخواست تقریباً بی‌قید و شرط به نظر می‌رسید. یکی از سخنرانان در پایان کنفرانس اضافه کرد:
«در عمل، زمین گذاشتن سلاح و انحلال پ‌ک‌ک مستلزم به رسمیت شناختن سیاست‌های دموکراتیک و ابعاد حقوقی آن است.»
اما این جمله بیشتر شبیه یک حاشیه بود تا یک شرط قطعی.

افزایش تدابیر امنیتی در ترکیه

در بیرون از محل کنفرانس، نیروهای امنیتی ترکیه در آماده‌باش کامل بودند. تعداد زیادی از نیروهای پلیس ضدشورش و نیروهای مسلح در نقاط مختلف مرکز شهر مستقر شده بودند و چندین بالگرد نظامی بر فراز شهر پرواز می‌کردند.

کردها، که حدود ۱۵ میلیون نفر از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند، دومین گروه قومی بزرگ کشور محسوب می‌شوند. پ‌ک‌ک در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط عبدالله اوجالان تأسیس شد که واکنشی به سرکوب حقوق کردها از سوی دولت ترکیه بود. در دهه‌های بعد، این گروه یک جنگ چریکی خونین را در کوه‌های جنوب شرقی ترکیه و همچنین در شهرهای مختلف کشور به راه انداخت.

اوجالان در نهایت در سال ۱۹۹۹ دستگیر و در جزیره‌ای نزدیک استانبول زندانی شد اما سازمان تحت رهبری او به مبارزه خود نه‌تنها در ترکیه، بلکه در سوریه،  و عراق نیز ادامه داد. آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا پ‌ک‌ک را به عنوان یک سازمان تروریستی به رسمیت می‌شناسند.

شک و تردید در میان کردها

یک فعال کرد که نخواست نامش فاش شود، به مجله اسپکتاتور گفت:
«شنیدن این خبر مثل یک دوش آب سرد بود. اوجالان می‌داند که چه می‌کند، اما من فکر نمی‌کنم که پ‌ک‌ک بدون ایجاد تغییرات در سطح قانون اساسی تسلیم شود. این غیرممکن است».

در ترکیه، کردها معمولاً از صحبت کردن علنی درباره پ‌ک‌ک خودداری می‌کنند زیرا حتی ابراز همدردی جزئی نیز می‌تواند منجر به حمله پلیس به خانه آن‌ها شود.

در نامه اوجالان، تأکید بر این بود که «اکنون دوران دموکراسی و آزادی بیان است.» اما این سخنان در تضاد با واقعیت موجود در ترکیه به نظر می‌رسید.

احمد ترک، سیاستمدار کرد که این نامه را قرائت کرد، سال گذشته پس از سه دوره پیروزی در انتخابات محلی، به اجبار از سمت شهرداری برکنار شد. علاوه بر این، چندین رهبر پیشین حزب دموکراسی و برابری خلق‌ها (DEM) هم‌اکنون دوران محکومیت‌های طولانی خود را در زندان سپری می‌کنند.

در حالی که دولت ترکیه مستقیماً با رهبران پ‌ک‌ک مذاکره می‌کند، خبرنگارانی که جرات مصاحبه با آن‌ها را داشته باشند، اغلب به جرم «تبلیغ تروریسم» محاکمه می‌شوند.

سرکوب گسترده‌تر مخالفان در ترکیه

فشار دولت تنها به جنبش کردها محدود نمی‌شود. در ماه‌های اخیر، دولت رجب طیب اردوغان سرکوب مخالفان را با شدتی بی‌سابقه افزایش داده است.

اومیت اوزداغ، رهبر حزب ظفر (یک حزب ضد مهاجرت)، هم هم‌اکنون در زندان است.
اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول و بزرگ‌ترین رقیب سیاسی اردوغان، با چندین پرونده قضایی مواجه است که می‌تواند منجر به چندین سال حبس و ممنوعیت از فعالیت‌های سیاسی شود.

آیا پ‌ک‌ک تسلیم خواهد شد؟

مهم ترین پرسش این است که آیا رهبران و نیروهای پ‌ک‌ک از این فراخوان تبعیت خواهند کرد یا خیر.

اگرچه اوجالان از سال ۱۹۹۹ در حبس انفرادی به سر می‌برد اما همچنان در میان طرفداران کرد خود از یک جایگاه کاریزماتیک  برخوردار است. در تجمع‌های سیاسی کردها، پرتره‌های اوجالان همه جا دیده می‌شود و سخنرانی‌هایشان اغلب با نقل‌قول‌هایی از اوجالان همراه است.

با این حال، بسیاری از هواداران او هرگز این سوال را مطرح نمی‌کنند که پس از ۲۶ سال حبس انفرادی، وضعیت روانی اوجالان چگونه است.

سوالات بی‌پاسخ

سوالات مهمی که هنوز پاسخی برای آن‌ها وجود ندارد:

• در صورت زمین گذاشتن سلاح‌ها، جنبش کردهای رادیکال چه چیزی به دست خواهد آورد؟
• آیا برای نیروهای پ‌ک‌ک مستقر در کوه‌ها و فعالان کرد در زندان، عفو عمومی صادر خواهد شد؟
• چه بر سر نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)  خواهد آمد؟

نیروهای دموکراتیک سوریه یا  (SDF) که کنترل حدود یک‌سوم سوریه، از جمله اکثر میادین نفتی این کشور را در اختیار دارند، به شدت با پ‌ک‌ک مرتبط هستند.

در حالی که ایالات متحده، پ‌ک‌ک را یک گروه تروریستی می‌داند، اما فعالانه از SDF در سوریه حمایت می‌کند زیرا آن‌ها نقش کلیدی در شکست داعش ایفا کردند.

تحولات هفته‌های آینده ابهامات بیشتری را در این باره رفع خواهد کرد.

منبع: مجله اسپکتاتور