به گزارش کردپرس، الیزا مارکوس، روزنامهنگار و پژوهشگر شناختهشده آمریکایی در حوزه مسائل کردی، در گفتوگویی با پایگاه خبری المانیتور به بررسی پیامدهای اعلام انحلال پکک و نقش عبدالله اوجالان در روند جدید صلح پرداخت.
نویسنده کتاب خون و باور درباره فعالیت های نظامی پ.ک.ک در گذشته، در ابتدای سخنانش گفت:«اعلام انحلال پ.ک.ک یک تحول تاریخی است. چهار دهه منازعه مسلحانه با ترکیه میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار داده و حالا فرصتی برای گذار از جنگ به سیاست ایجاد شده است. با این حال، انحلال روی کاغذ بهتنهایی کافی نیست؛ مهمتر از آن، چگونگی اجرای این تصمیم و مدیریت پیامدهای منطقهای است.»
نقش عبدالله اوجالان
مارکوس با تأکید بر جایگاه اوجالان در این مسئله توضیح داد:«اوجالان از زندان همچنان توانسته خط مشی جنبش کرد در ترکیه را تعیین کند. بیانیه فوریه ۲۰۲۵ او درواقع تلاشی بود برای بازتعریف مسیر یا تبدیل پکک از یک جنبش مسلحانه به نیرویی سیاسی و اجتماعی. این امر اگرچه نشاندهنده انعطاف اوست، اما پرسش اساسی باقی میماند: آیا بدنه سازمان و شبکههای مسلح حاضر به تبعیت کامل از این تصمیم خواهند شد؟»
خطر انتقال درگیری به سوریه
وی یکی از چالشهای اصلی را شمال سوریه دانست و افزود:«تجربه آفریقای غربی نشان میدهد که جنگجویان خلع سلاحشده میتوانند بهراحتی به میدانهای جدید منتقل شوند. اگر شمال سوریه همچنان بیثبات بماند، بخشی از نیروهای پکک به صفوف یپگ و قسد خواهند پیوست. این نهتنها خشونت را پایان نمیدهد، بلکه صرفاً جغرافیای درگیری را تغییر میدهد.»
مارکوس تصریح کرد که از دید آنکارا، پیوندهای قسد با پکک همچنان تهدیدی بزرگ محسوب میشود و همین مسئله اعتماد میان دولت ترکیه و کردها را تضعیف کرده است.
بازیگران بینالمللی
به باور این کارشناس، معادلات سوریه بدون نقش قدرتهای خارجی قابل فهم نیست:«آمریکا همچنان با حضور محدود خود از قسد حمایت میکند و اسرائیل هم از کردها بهعنوان وزنهای مقابل برخی کشورها استفاده میکند. این حمایتها برای کردها مشروعیتآور است، اما در نگاه ترکیه به معنای تقویت غیرمستقیم پکک است. بنابراین صلح داخلی ترکیه بیش از هر زمان دیگری به سیاستهای خارجی گره خورده است.»
تجربه اقلیم کردستان عراق
مارکوس سپس به تجربه ایجاد اقلیم کردستان در عراق اشاره کرد و گفت:«روابط ترکیه و اقلیم کردستان عراق در دهه ۹۰ میلادی بهشدت پرتنش بود، اما امروز بهواسطه منافع اقتصادی و امنیتی به شراکت تبدیل شده است. این نشان میدهد که دشمنیها میتوانند جای خود را به همکاری بدهند. اگر در سوریه نیز چنین نگاهی حاکم شود، میتوان به آینده امیدوار بود. تفاوت اینجاست که قسد هنوز پیوندهایش با پکک را به طور شفاف قطع نکرده است.»
موانع داخلی در ترکیه
او در ادامه یادآور شد که افکار عمومی و شرایط داخلی نیز تعیینکننده هستند. به گفته او میلیونها پناهجوی سوری در ترکیه و بحران اقتصادی، فضا را برای حمایت از روند صلح دشوار کرده است. اگر مردم ترکیه از صلح منافع ملموس اقتصادی و اجتماعی نبینند، حمایتشان به سرعت کاهش خواهد یافت؛ همانطور که در کلمبیا شاهد بودیم.
الیزا مارکوس در پایان هشدار داد: «انحلال پکک تنها آغاز راه است. بدون در نظر گرفتن مسئله شمال سوریه، مدیریت پناهجویان و مشارکت قدرتهای خارجی، روند صلح پایدار نخواهد بود. ترکیه اکنون در نقطهای حساس قرار دارد: یا با استفاده از این فرصت تاریخی به سمت صلح و همکاری منطقهای حرکت میکند، یا خطر بازتولید خشونت در شکلی جدید را خواهد پذیرفت.»
نظر شما