به گزارش کردپرس، سوریه به‌تازگی پس از دیداری دوستانه میان احمد الشرع، رهبر جدید این کشور، و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در کاخ سفید، به ائتلاف بین‌المللی ضد داعش به رهبری واشنگتن پیوسته است. هرچند این ابتکار قرار است همکاری‌های نظامی دو طرف را تقویت کند، اما دمشق همچنان با شریک دیرینه آمریکا در شمال‌شرق سوریه—نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) به رهبری کردها—در تنش است. این نیروها اداره مناطق شمال و شرق سوریه را در دست دارند.

دولت ترامپ مشتاق است روابط دوستانه‌تری با حکومت احمد الشرع برقرار کند، حتی اگر این کار به زیان متحدان دیرین واشنگتن مانند کردهای سوریه تمام شود. تام باراک، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، با اطمینان از پیروزی قاطع دمشق سخن گفته و اعلام کرده است که واشنگتن از «یک سوریه متحد زیر یک پرچم، یک ارتش واحد و یک ساختار اداری یکپارچه» حمایت می‌کند و با فدرالیسم مخالف است. چرخش آمریکا به‌سوی همراهی با حکومت الشرع و کاهش حمایت از SDF بر فرضی نادرست و خطرناک استوار است: اینکه الشرع واقعاً به اصلاحات در سوریه تن خواهد داد.

سوابق احمد الشرع نشان می‌دهد که او ارتباطاتی با گروه‌های افراطی داشته و اعتبار سیاسی او محل تردید است. در مقابل، SDF بیش از یک دهه با ائتلاف همکاری کرده و نقشی اساسی در نابودی بخش سوری «خلافت» داعش ایفا کرده است.آنها ۱۱ هزار نفر از نیروهایش را در جنگ با داعش از دست داده اند. آمریکا یگان‌های ضدتروریسم SDF را آموزش داده و این نیروها به‌عنوان یک بازوی سکولار، کارآمد و منظم عمل کرده‌اند. در مقایسه با نیروهای پراکنده و تازه‌سازمان‌یافته دمشق، SDF حرفه‌ای‌تر و دارای تجربه رزمی گسترده‌تر در نبرد علیه داعش است.

منطقه کردنشین شمال‌شرق سوریه، موسوم به روژاوا، از نظر راهبردی اهمیتی بسیار بالا دارد و اکنون در معرض خطر قرار گرفته است. این منطقه سرشار از منابع طبیعی است و کنترل میادین مهم نفت و گاز در استان دیرالزور را در اختیار دارد؛ منابعی که برای ثبات اقتصادی سوریه حیاتی‌اند. به همین دلیل، الشرع همچنان تلاش می‌کند کنترل این مناطق را به‌طور کامل در دست گیرد. قدرت نظامی و سیاسی SDF تاکنون سدّی مؤثر در برابر احیای داعش ایجاد کرده است. از همین‌رو، کشورهای غربی باید سیاستی برای «حفاظت راهبردی» از کردهای سوریه طراحی کنند تا هم نفوذ خود را در برابر بازیگران متخاصم حفظ کنند و هم منافع بلندمدتشان را در منطقه‌ای بی‌ثبات تضمین نمایند. کاهش حضور نظامی و محدود کردن حمایت از SDF، در واقع واگذاری یک منطقه حیاتی به حکومتی با مبانی ایدئولوژیک مشکوک و کارنامه‌ای مشکل‌ساز است.

نقش غیرسانده ترکیه

ترکیه وجود یک ساختار کردمحور مسلح و خودگردان را در مرزهایش غیرقابل‌قبول می‌داند و بیم دارد که این وضعیت مطالبات کردهای داخل ترکیه را افزایش دهد. از همین رو، آنکارا دست به عملیات‌های نظامی مختلفی زده تا هم مناطق تحت کنترل خود را گسترش دهد و هم مانع هرگونه شکل‌گیری خودمختاری کردها در سوریه پس از اسد شود. نیروهای نیابتی ترکیه مانند «ارتش ملی سوریه» نیز درگیری‌های مداومی با SDF دارند.

نقش ترکیه در سوریه صرفاً دفاعی نیست. رجب طیب اردوغان سوریه را بستری برای پیشبرد دستورکار نئوعثمانی و اسلام‌گرایانه خود می‌بیند و می‌خواهد نقش تاریخی ترکیه را به‌عنوان یک قدرت مرکزی در جهان اسلام احیا کند. در نگاه او، کردها مانعی جدی در برابر تحقق این پروژه هستند.

رویکرد اسرائیل

رویکرد اسرائیل نسبت به اقلیت دروزی در جنوب سوریه، الگویی متفاوت از سیاست آمریکا و غرب در قبال کردهای سوریه ارائه می‌دهد. در ژوئیه ۲۰۲۵، رژیم الشرع مرتکب قتل‌عامی علیه دروزی‌ها در سویدا شد و اسرائیل در پاسخ، حملاتی گسترده علیه مراکز فرماندهی ارتش سوریه و کاخ ریاست‌جمهوری در دمشق انجام داد. این اقدام بخشی از استراتژی جدید امنیتی اسرائیل بود که هدفش جلوگیری از قدرت‌گیری نیروهای متخاصم در نزدیکی مرزهایش و حمایت فعال از گروه‌های اقلیت غیراجهادی در برابر یک دولت مرکزی خصمانه است.

کردهای سوریه شباهت‌های مهمی با دروزی‌ها دارند: آنان یک اقلیت سکولار، غیرجهادی و دارای هویت متمایز هستند و به‌عنوان متحدانی قابل‌اتکا برای غرب و شرکای منطقه‌ای‌اش—ازجمله کردستان عراق—عمل کرده‌اند. بنابراین، غرب می تواند الگویی مشابه برای کردها تدوین کند؛ الگویی مبتنی بر حمایت پنهان و غیررسمی شامل کمک‌های سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اطلاعاتی، بدون آنکه به ایجاد یک «دولت کوچک» کُردی یا نقض حاکمیت ظاهری حکومت جدید سوریه منجر شود. چنین مدلی می‌تواند بدون ایجاد بحران دیپلماتیک، امکان دفاع از خود را برای کردها فراهم سازد.

حکومت کنونی دمشق دارای ایدئولوژی متمرکز و ضدکثرت‌گراست؛ رویکردی که مورد حمایت اسلام‌گرایان، سلفی‌ها و بعثی‌هاست. با پشتیبانی آمریکا و ترکیه، دمشق به‌دنبال نابودی تجربه کردهای سوریه است. اما الشرع باید به واقعیت‌های امروز تن دهد. آغاز جنگ میان دمشق و SDF تبعات فاجعه‌باری برای سوریه خواهد داشت. در چنین حالتی، SDF به نیرویی انقلابی تبدیل می‌شود که هدفش نه اداره محلی، بلکه براندازی حکومت دمشق خواهد بود.

اورآسیا ریویو