زخم دوباره بر چهره سبز مهاباد؛ از باغ موقوفه تا تالاب خشکیده/دیاکو توتونچی

سرویس آذربایجان غربی- دیاکو توتونچی، فعال مدنی در یادداشت زیر با اشاره به زخم های شکل گرفته بر فضای سبز و محیط زیست مهاباد می نویسد: در حالی که شهر مهاباد با کمبود جدی فضای سبز و بحران زیست‌محیطی روبه‌روست، طی روزهای اخیر فعالیت‌های عمرانی در باغ موقوفه عزیزآغا و پرشدن بخشی از تالاب حسن‌خان نگرانی گسترده‌ای میان شهروندان و فعالان محیط‌زیست ایجاد کرده است.

کردپرس-- باغی با ریشه‌های وقفی، اما بی‌ثمر از قانون؛ بر اساس اسناد محلی، باغ عزیزآغا از موقوفات متعلق به مسجد حاج صالح شاطری شماره ۲ و به‌دست مرحوم حاج صالح شاطری وقف شده است. با این حال، در دو دهه گذشته، این باغ که روزگاری بخشی از ریه سبز شهری مهاباد محسوب می‌شد، به‌تدریج کاربری خود را از دست داده و بخشی از آن به محل فعالیت‌های غیررسمی سبزی‌کاری، گلخانه و مغازه‌های میوه‌فروشی تبدیل شده است.

گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که سال گذشته اقدام به احداث رستورانی در ضلع جنوبی این باغ با مخالفت شورای اسلامی شهر و شهرداری متوقف شد؛ اما امسال در ضلع شمالی همین مجموعه، عملیات عمرانی جدیدی با مجوز شهرداری آغاز شده است!! این مجوز در حالی صادر شده که بنا بر مصوبه رسمی شورای شهر، هرگونه تغییر کاربری فضای سبز شهری ممنوع اعلام شده است.

چالش شرعی و قانونی در وقف شهری

کارشناسان امور وقف و حقوق شهری معتقدند هرگونه تغییر در کاربری موقوفات باید با اجازه مراجع شرعی و در چارچوب نیت واقف انجام گیرد. در این مورد خاص، باغ یادشده به‌عنوان فضای سبز و موقوفه مسجد تعیین شده و هرگونه تبدیل آن به فضای تجاری، مغایر با نیت واقف و قوانین مرتبط با حفظ کاربری‌های شهری است.

تالاب حسن‌خان؛ قربانی بعدی توسعه بی‌ضابطه

در هفته گذشته نیز، اداره امور آب شهرستان اقدام به پر کردن بخش‌هایی از تالاب حسن‌خان کرده است؛ اقدامی که به‌منظور اجاره دادن زمین‌های خشک‌شده انجام شده و با واکنش فعالان محیط‌زیست همراه بوده است.

به گفته کارشناسان، تالاب حسن‌خان یکی از معدود زیستگاه‌های طبیعی باقیمانده در حاشیه شهر مهاباد است و هرگونه تعرض به محدوده آن، اکوسیستم محلی را با خطر جدی مواجه می‌کند.

نظام مدیریتی؛ از جابه‌جایی مدیران تا تکرار اشتباهات

در کنار چالش‌های محیط‌زیستی، موضوع مدیریت شهری و تکرار مدیران در پست‌های مختلف یکی از دغدغه‌های اصلی شهروندان است. در سال‌های اخیر، جابه‌جایی‌های غیرشفاف میان مدیران سابق شهرداری، سازمان‌های تابعه و نهادهای وابسته باعث شده چرخه تصمیم‌گیری شهری، عملاً در دایره‌ای بسته از چهره‌های تکراری بچرخد.

بر اساس بررسی‌ها، مدیرانی که پیش‌تر از سمت خود کنار گذاشته می‌شوند، در ساختارهای دیگر همان مجموعه منصوب می‌شوند. این روند به باور کارشناسان، نشانه‌ای از نبود نظام ارزیابی شفاف در مدیریت شهری است.

شکاف میان شعار و عمل
شعارهای انتخاباتی مبتنی بر عدالت، شفافیت و محیط‌زیست‌محوری، در عمل با تصمیماتی همراه شده که تضاد آشکاری با وعده‌های اولیه دارد.
در حالی که اسناد رسمی شهر مهاباد نشان می‌دهد سرانه فضای سبز به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته، روند ساخت‌وساز در باغ‌های وقفی و زمین‌های شهری همچنان ادامه دارد.

سکوت مدنی و مطالبه‌ای که به حاشیه رفت

در گذشته، مهاباد یکی از شهرهای فعال در حوزه مطالبه‌گری مدنی و محیط‌زیست بود. اما در سال‌های اخیر، به‌دلیل فشارها و ناامیدی از اصلاح روندهای مدیریتی، بسیاری از فعالان مدنی ترجیح داده‌اند سکوت اختیار کنند.

مهاباد امروز در نقطه حساسی از مسیر توسعه خود قرار دارد. تصمیم‌های جزیره‌ای، نبود نظارت مؤثر بر نهادهای شهری، و غفلت از حرمت وقف و محیط‌زیست، می‌تواند آینده‌ای نگران‌کننده برای این شهر رقم بزند.

حفظ باغ‌ها و تالاب‌ها، نه فقط وظیفه قانونی که آزمونی اخلاقی برای مدیران شهری و مسئولان محلی است آزمونی که مردم مهاباد چشم‌انتظار نتیجه آن هستند.

امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند ورود دستگاه قضایی، سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات به موضوع ساخت‌وسازهای اوقاف، تغییر کاربری اراضی شهری و پرونده‌های بلاتکلیف زمین‌خواری در مهاباد هستیم.

شهر فروشی، فساد اداری و بی‌توجهی به منافع عمومی اگر مهار نشود، فردا دیگر نه از باغی باقی می‌ماند، نه از شهری که روزی سبزترین چهره استان بود.

کد مطلب 2790174

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha