به گزارش خبرنگار کردپرس، این روزها به مناسبت هفته محیط زیست نگرانی ها برای آلودگی و نابودی محیط زیست افزایش یافته است. نگرانی از بی توجهی نسبت به حفظ زیستگاهی که در آن زندگی می کنیم. زیستگاهی که آلودگی آن نه یک روز و دو روز که سال هاست رخ داده و روبه فزونی هم می رود.

در این بین یکی از موارد اصلی آلودگی محیط زیست، ریختن زباله های پلاستیکی در طبیعت و رودخانه ها و... است؛ اقدامی خطرناک که تبعات آن می شود همین فاجعه زیست محیطی که هر روز نابودی آن جلوی چشم می آید و ترسی از آینده را نصیب می کند.

این آلودگی پلاستیک تا جایی پیش رفته که همین چند وقت پیش یکی از توریست های خارجی نسبت به رهاسازی زباله های پلاستیکی در طبیعت و محیط زیست ایران ابراز نگرانی کرد و از اینکه هیچ احساس مسئولیتی در قبال حفاظت از محیط زیست در جامعه وجود ندارد بسیار متأثر بود.

حذف گونه های جانوری بر اثر ریختن پلاستیک

در واقع پلاستیک خطرناک ترین زباله ای است که وقتی در طبیعت رها می شود نه تنها تجزیه نمی شود بلکه در لایه های زیرین خاک نفوذ کرده و به مرور بافت خاک و آب های زیرزمینی را نابود و آلوده می  سازد و اما دردناک ترین بخش این مسئله آن جایی است که ریختن زباله های پلاستیکی در طبیعت، زندگی حیات وحش و جانواران را هم با خطر روبرو می سازد. خطری که نمونه بارز آن چند وقت پیش در مناطق حفاظت شده بدر و پریشان قروه رخ داد. نمونه دردناکی که به گفته رئیس محیط زیست شهرستان در ارتفاع ۲ و هزار و ۵۰۰ متری بدر و پریشان مشاهده شد. «توفیق زارعی» در همین زمینه در گفت و گو با خبرنگار کردپرس بیان کرد «چند وقت پیش محیط بانان شهرستان در ارتفاعات بدر و پریشان لاسه یک بز کوهی را مشاهده کردند و در مشاهدات اولیه آثار شکار و سقوط در حیوان تلف شده وجود نداشت و برای همین لاشه این حیوان را به دامپزشکی برده و پیگیر علت مرگ آن شدیم».

او به کالبدشکافی حیوان تلف شده برای بررسی علت مرگ اشاره کرد. «دامپزشکی در اقدامات اولیه علایم بیماری را در حیوان مشاهده نکرد و برای همین دستور کالبدشکافی داده شد و در حین انجام کالبدشکافی و نمونه برداری مشاهده کردیم که یک کیسه پلاستیکی در معده این بز کوهی وجود دارد که به مسدود شدن روده اش منجر گشته و همین عامل مرگش شده است. این بز وحشی با خوردن پلاستیکی که در طبیعت رها شده بود به راحتی تلف شد».

به گفته «زارعی» حیوان تلف شده ماده بود و یک جنین ماده هم در شکمش داشت که به دلیل خوردن پلاستیک هردو تلف شدند و با این کار زنجیره تولید این گونه بز وحشی برای همیشه قطع و از طبیعت حذف شد.    

او خطاب به گردشگران و طبیعت گران و دیگر کسانی که به طبیعت می روند یادآور شد که  با ریختن هر زباله نه تنها باعث نابودی محیط زیست و حیات وحش می شویم بلکه به مرور زندگی خود و نسل آینده را هم به مرز نابودی می کشانیم لذا چه خوب است که در حفاظت از زیستگاه خود هوشیار بوده و موارد را رعایت کنیم.

تلف شدن این حیوان تنها بخشی از فاجعه آلودگی زیست محیطی است و با بررسی بیشتر دیده می شود که چه گونه های جانوری که با بلعیدن پلاستیک حاصل از بی توجهی انسان ها نابود و از چرخه طبیعت محو گردیده اند.

اثرات زیانبار پلاستیک بر محیط زیست

رها کردن پلاستیک در محیط زیست بدترین جنایتی است که انسان در حق خودش می تواند انجام دهد. جنایتی که مشکلات بسیاری را به همراه دارد.

بزرگترین مشکلی که این کار به وجود می آورد زشت کردن چهره طبیعت است. هر محیط طبیعی که کنترل نشود و نسبت به آن بی توجهی صورت گیرد به مرور با مشکل زباله روبرو می شود. ریختن زباله های پلاستیکی در محیط زیست چهره آن را زشت کرده و حتی صنعت گردشگری را هم تحت تأثیر خود قرار می دهد به طوری که گردشگران دیگر تمایلی به حضور در مناطق آلوده نخواهند داشت.

آلوده شدن خاک از دیگر عوارضی است که با رهاسازی پلاستیک در محیط زیست به وجود می آید. انسان حیاتش علاوه بر آب به خاک هم وابسته است. هر محصولی که کاشته می شود در حاک بوده و هر حیوانی که شکار و خورده می شود هم از خاک تغذیه می کند بنابراین لودگی خاک باعث بروز مشکلاتی همانند انواع بیماریهای مهلک در انسان می شود.

دیگر مشکل مهم در این زمینه مربوط می شود به آلودگی آب های زیرزمینی؛ ریختن پلاستیک در طبیعت و محیط زیست و نشت کردن آلودگی آن ها به بستر آب های زیرزمینی راه پیدا می کند. زمانی که آب آلوده شد هیچ چیزی بر روی این سیاره سالم نمی ماند. تمام انسان ها و جیوانات و گیاهان جانشان به خطر می افتد. در واقع آب که آلوده شود اکوسیستم تحت تأثیر قرار می گیرد و به سمت نابودی حرکت می کند.

مرگ حیوانات و پرندگان هم از تبعات مهم دیگر ریختن پلاستیک است. باید دانست که امروزه آلودگی آب و خاک با رها ساختن پلاستیک در محیط زیست یکی از بزرگ ترین دلایل مردگ حیوانات و پرندگان است. حیواناتی که در معرض زباله ها قرار می گیرند و به دلیل خوردن و یا گیر افتادن در آن ها جان خود را از دست می دهند.

یک مشکل دیگر که پلاستیک در محیط زیست ایجاد کرده آسیب رسیدن به گونه های گیاهی است. گونه های گیاهی که در معرض آلودگی پلاستیک قرار می گیرند و به مرور حیات رشد و نمو آن ها از حرکت می ایستد و این خود منجر به بروز فاجعه های زیست محیطی دیگری می شود.

وقوع آتش سوزی، بروز بیماری برای انسان و حیوان، آلوده شدن محصولات کشاورزی و... از دیگر معضلاتی است که با رهاسازی پلاستیک در محیط زیست پیش می آید.

لزوم آگاه سازی جامعه

با این وصف آنچه مهم باید باشد جلوگیری از تکرار و افزایش دیگر فاجعه های زیست محیطی و نابودی گونه های جانوری و حیات وحش است. براساس نظرات کارشناسان محیط زیست، نخستین کاری که می شود برای نجات محیط زیست انجام داد شیوه ای است که بسیاری از کشورها انجام داده اند و آن آگاهی دادن به مردم هست. این کشورها تفکیک زباله تر و خشک را از درون خانه ها شروع کرده تا جلوی تخریب محیط زیست خود را بگیرند، پلاستیک هایی که در این فرآیند جمع می شوند را بازیافت می کنند و همچنین قوانینی را برای استفاده از پلاستیک در محیط زیست و به خصوص در صنایع غذایی وضع کرده اند تا سلامت جامعه به میزان چشمگیری افزایش یابد.

آگاه سازی جامعه نسبت به خطرات استفاده و رهاسازی پلاستیک در محیط زیست نه تنها کمکی است به خود مردم بلکه باعث تضمین آینده زیست محیطی نسل های بعد هم خواهد شد. نسل هایی که قطعاً نسبت به بی توجهی در برابر حفاظت از محیط زیست و آب درخواست پاسخ می کنند. /  

* گزارش و عکس: زیبا امیدی فر