به گزارش کردپرس، بحران کم آبی امسال منطقه را با مشکلات فراوانی روبه رو کرده است. کاهش بارندگی ها، کاهش سطح آبخوان ها، آب های زیرزمینی و سدهای آبی، هدر رفت آب در لوله ها به دلیل تجهیزات فرسوده، از بین رفتن قنوات و افزایش کشت محصولات کشاورزی بدون توجه به ذخایر آبی همه و همه سبب شده امسال آذربایجان غربی با مشکلات متعددی در حوزه خشکسالی روبه رو شود.

خشکسالی چهره خشن خود را به تالاب های استان هم نشان داده؛ به غیر از دریاچه ارومیه که لکه شور دور افتاده و از یادرفته ای شده سایر تالاب های اقماری دریاچه هم وضعیت مناسبی ندارند. تالاب بین المللی "کانی برازان" مهاباد هم امسال خشک شد و به دلیل کاهش حجم ذخیره سد مهاباد امکان رهاسازی حقابه در پاییز امسال برای تالاب مهیا نشد. خشک شدن تالاب علاوه بر خسارت زیست محیطی و کوچ اجباری پرندگان و جانواران کنار آبزی آن، زندگی و معیشت روستاییان اطراف آن را هم تحت تاثیر قرار داده است.

 سد مهاباد امسال با کاهش چشمگیر ذخایر آب روبه رو بوده و هم اکنون حجم آب ذخیره شده پشت مخزن سد این شهر کمتر از ۵۹ میلیون مترمکعب است که در مقایسه با سال گذشته ۱۳ میلیون مترمکعب کاهش یافته است و میزان باقی مانده تنها پاسخگوی تأمین آب شرب شهر است!

بسیاری از روستاهای مهاباد نیز امسال با مشکلات متعدد تامین آب رو به رو شدند و به مرحله آب رسانی سیار منجر شد. علاوه بر آن امسال تنها یک بار رهاسازی آب برای بخش کشاورزی در مهاباد انجام شد و طبق پیش‌بینی‌های هواشناسی، سال آینده شرایط تنش آبی از امسال نیز سخت‌تر خواهد بود.

بر همین اساس مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مهاباد طی اطلاعیه ای اعلام کرد: «امکان تأمین آب کشت بهاره اراضی تحت پوشش شبکه آبیاری و زهکشی دشت مهاباد در بهار سال ۱۴۰۵ ممکن نخواهد بود». 

این اطلاعیه به اطلاع کشاورزان و بهره برداران دشت شهرویران می رساند: «اگر تنها منبع تامین کننده آب آبیاری مزارع شان سد مهاباد است از کشت محصولات آبی پاییزه و بهاره خودداری نمایند».

سد مهاباد دیگر توان تامین آب بخش کشاورزی را ندارد و سال جاری تنها یک نوبت رهاسازی انجام گرفت در حالی که سال های آبی قبل ٥ نوبت سهمیه آب کشاورزی از این سد رهاسازی می شد. سال گذشته ۸۲ میلیون مترمکعب آب از مخزن سد مهاباد به سمت دریاچه ارومیه و آبیاری مزارع کشاورزی رهاسازی شد و از محل همین رهاسازی، علاوه بر آبیاری مزارع این شهرستان در مجموع ۶ هزار مگاوات برق تولید شده بود.

اکنون وضعیت به جایی رسیده که نه تنها سهمیه کشت پاییزه بلکه سهمیه بهاره سال آینده هم منتفی شده است و این مسئله از بحران جدی در حوزه آب شهرستان خبر می دهد.

کاهش حجم آب سد مهاباد به حدی بود که منجر به  احداث سکوی جدید برج آبگیر تصفیه خانه جهت امکان برداشت آب از مخزن سد در سطوح پایین‌تر شد. تصاویر برج آبگیر کنونی به خوبی کاهش چشمگیر آب سد را نشان و از فاجعه ای دردناک خبر می دهد. با این حال مصرف بی رویه در حوزه خانگی و عدم رعایت شهروندان از یک سو و قدیمی بودن تجهیزات آبرسانی هم از سویی دیگر منجر به هدر رفت بی شمار آب در استان و شهرستان شده است، چنانچه آذربایجان غربی رتبه هشتم هدر رفت آب در ایران را به خود اختصاص داده است.

در واقع ٣٢.٣ درصد از آب توزیعی آذربایجان غربی تحت عنوان «آب بدون درآمد» طبقه‌بندی می‌شود؛ زیرا یا نشت می‌کنند، یا لوله‌ها فرسوده‌اند، یا کنتورها دست‌کاری شده یا نصب نشده‌اند و آذربایجان غربی بالاتر از میانگین کشوری در این رتبه بندی قرار گرفته است. استانی که بیشتر به یک استان کشاورزی شناخته شده تا صنعتی و عمده مصرف آب در بخش کشاورزی و خانگی است.

با توجه به استمرار خشکسالی و تشدید بی سابقه آن در سال آبی جاری  ذخایر منابع آبی سدهای مخزنی در حال بهره برداری استان با چالش جدی مواجه بوده به طوریکه حجم ذخیره مخازن سدهای در حال بهره برداری حدود ۳۷ درصد نسبت به سال آبی گذشته کاهش داشته است.

بر این اساس در پاییز امسال از سدهای مخزنی بوکان، مهاباد، سیلوانا، زولا، دریک ،ساروق، بارون، آغ چای و سیلوه امکان برداشت آب برای کشت پاییز فراهم نشد.

تغییرات اقلیمی و کاهش ٧٥ درصدی بارندگی ها در آذربایجان غربی زنگ خطری است که سال ها پیش در اوایل شروع دوره خشکسالی نواخته شده بود، اما عدم توجه مسئولان و مدیریت امور منابع آب اکنون کار را به جایی کشانده که در یک استان کشاورزی محور، آب برای کشت بهاره سال آینده هم موجود نیست!!