به گزارش کردپرس، معدن قشقه بلاغ، معروف به (معدن سپید سنگ کوهیار) واقع بربالای قله شمال‌غربی کوه ثبت ملی شده «آغداغ» و مشرف و مسلط به چشمه گرانسنگ «قشقه بلاغی» است که بنا بر اعلام شاهدان محلی مدتی است با اقدامات غیر قانونی از سوی معدنداری روبه رو شده است که گویا در خارج از کشور هم زندگی می کند! این در حالی است محوطه کوه «آغداغ» به دلیل بافت تاریخی و فرهنگی ثبت ملی شده و امکان فعالیت معدنداران در آن منطقه ممکن نیست اما اصرار معدن دار مذکور و سکوت مسئولان امر موجب شده که معدن دار قصد راه سازی به منظور راه اندازی معدن را پیش ببرد ولی از سوی مردم محلی و مطالبه گران تا کنون موفق به این امر نشده است.
سالهای متمادی است امنیت جانی و مالی اهالی یک روستای تولید گر دامی، باغی، کشاورزی، زنبورداری، فرشبافی در روستای بزرگ احمد آباد با ٣ هزار نفر جمعیت به دلیل فعالیت های معدنی غیر قانونی با خطر جدی و تهدید علنی مواجه شده است.
حال آنکه مستندات نشان می دهد در سال ۱۳۹۷ مسئول نمایندگی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرستان تکاب در نامه‌ای به اداره صنعت، معدن و تجارت این شهرستان در خصوص وجود آثار تاریخی و فرهنگی در محدوده روستاهای فاقلو، غازان کندی و احمدآباد نوشته؛ «طی بررسی‌های به عمل آمده در ادوار گذشته در محدوده به نام "آغداغ" و دامنه‌های جنوبی و جنوب غربی کوه "طویله" آثار معماری و شواهد تدفین‌های تاریخی مشاهده شده لذا شایسته است در صورت صدور پروانه کشف هرگونه فعالیت معدنی در این مناطق متوقف شود».
تاکید اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی بر توقف کامل هرگونه عملیات معدنی
پس از آن در سال ۱۳۹۹ نیز مجدداً مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در نامه‌ای به رئیس سازمان صنعت معدن تجارت استان آذربایجان غربی در خصوص فعالیت معادن در محوطه‌های تاریخی و طبیعی روستاهای فاقلو، برنجه، قزل قشلاق و غازان کندی تکاب هشدار داده و نوشته است: «در پی درخواست گروهی از اهالی روستاهای شهرستان مبنی بر مخالفت با انجام فعالیت‌های معدنی در محدوده این روستاها که دارای آثار و بناهای ارزشمندی از جمله زندان برنجه، قرمز تپه، سنگر قزل قشلاق، قبرستان هزاره اول قبل از میلاد، آق داغ و سایر آثار تاریخی است لذا از نظر اداره کل نیز این محدوده دارای ارزش تاریخی و جاذبه‌های طبیعی فراوانی است و فعالیت معدن حتی در حد کرگیری نیز آسیب شدیدی و جبران ناپذیری به آثار وارد خواهد کرد و مستنداً به مکاتبات متعدد قبلی دستورات لازم در خصوص توقف کامل هرگونه عملیات معدنی احتمالی در محل اشاره شده باید صورت بگیرد».
در همین راستا رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان تکاب نیز در نامه‌ای به اداره منابع طبیعی و آبخیزداری این شهرستان در سال ۱۴۰۱ نوشته است؛ «در خصوص احداث راه به سینه کار واقع در بالا دست چشمه «قشقه بلاغی» از اراضی روستای احمدآباد سفلی از توابع شهرستان تکاب مربوط به شرکت سفید رنگ کوهیار با عنایت به تطابق و تداخل محدوده طرح مورد نظر با محوطه ثبت ملی آق داغ و مجاورت با حریم حفاظتی مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان با اجرای طرح فوق موافقت نمی‌گردد». حتی در این نامه آورده شده که؛ «در صورت فعالیت و عدم توقف عملیات اداره میراث فرهنگی اقامه دعوای حقوقی و قانونی را از طریق مراجع ذی‌صلاح جهت توقف عملیات انجام خواهد داد و هیچ اعتراضی از جانب ذینفع مستمع نخواهد بود».
صدای معاون وزیر میراث فرهنگی هم درآمد
متاسفانه اما این موضوع همچنان ادامه پیدا کرد، تا اینکه قضیه به سطح کشوری کشیده شد و از سوی قائم مقام وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کشور طی نامه‌ای به استاندار آذربایجان غربی، محمد صادق معتمدیان در سال ۱۴۰۱ آمده است که؛ «بر اساس بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور و ماده ۱۵ قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی فرهنگی مصوب مجلس شورای اسلامی، مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیرمنقول فرهنگی- تاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرست‌های ذی ربط مراتب ثبت اثر فرهنگی تاریخی اثر تپه آقداغ واقع در آذربایجان غربی شهرستان تکاب بخش تخت سلیمان دهستان چمن روستای قره‌بلاغ پس از تشریفات قانونی به شماره ۴۱۷ در چهارم بهمن ۱۴۰۰ در فهرست آثار واجد ارزش تاریخی فرهنگی به ثبت رسیده است، لذا اثر مذکور تحت حفاظت و نظارت این وزارتخانه قرار دارد و هرگونه دخل و تصرف توسعه و مرمت یا بازسازی اثر صرفاً با تایید و نظارت این وزارت ممکن خواهد بود».
سپس معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی در نامه‌ای در مهر ماه سال گذشته به فرماندار شهرستان تکاب نوشته است که؛ «پیوست نامه قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی در خصوص ابلاغ ثبت اثر تپه آقداغ در فهرست آثار واجد ارزش فرهنگی تاریخی کشور و با توجه به اهمیت و لزوم حمایت و صیانت از آثار میراث ملی کشور مقتضی است موضوع به کلیه دستگاه‌های اجرایی این شهرستان جهت آگاهی و اقدام قانونی ابلاغ کنند».
در همین راستا و در همان زمان فرماندار شهرستان تکاب نیز اسماعیل حیدری آزاد در نامه‌ای اعضای شورای اداری شهرستان تکاب را خطاب قرار داده و با اشاره به ثبت اثر آغداغ در فهرست آثار واجد ارزش فرهنگی تاریخی کشور لزوم رعایت حمایت و صیانت از آثار و میراث ملی کشور را به این اعضای این شورا ابلاغ کرده است.
محوطه تاریخی و طبیعی آغداغ در فاصله بین روستاهای فاقلو، قزل قشلاق، احمدآباد و غازان کندی قرار دارد و دارای چندین چشمه با آب شرب مناسب است که می‌تواند به عنوان آب معدنی هم مورد استفاده قرار بگیرد.همچنین وجود غار در طبقات زیرین کوه، وجود انواع پوشش گیاهی چشمه‌ها و آثار طبیعی در آن می تواند این اثر را به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان تکاب معرفی کند. با همه این اوصاف اما در تیر ماه سال گذشته شرکت "سپید سنگ کوهیار" خواستار ایجاد راه دسترسی از مسیر این اثر تاریخی جهت ایجاد و راه‌اندازی معدن سنگ شده است، که این موضوع از سوی اداره کل منابع طبیعی آذربایجان غربی طی نامه‌ای به اداره کل صمت آذربایجان غربی با مخالفت روبرو شده و عدم موافقت با راه درخواستی شرکت سپید سنگ کوهیار را اعلام کرده که این درخواست طی تصمیماتی چند اتخاذ شده است.
نکته جالب توجه این موضوع این است که راه دسترسی به معدن سنگ آغداغ دقیقاً همان راه دسترسی به معدن سنگ فاقلو است که معدن داران آن قصد داشتند از آن مسیر به معدن راه پیدا کنند اما با حکم دیوان عدالت اداری کشور مجوز فعالیت در این معدن بنابر دلایل متعدد و وجود آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی لغو شد، اما اکنون معدنداران قصد دارند از همان راه با شرایط مشابه اقدام به راه‌اندازی معدن جدید کنند!
در حال حاضر مردم روستاهای این محدوده در تکاب با مشکل کم آبی روبرو هستند و فعالیت معادن در این محدوده می‌تواند چشمه‌های اصیل منطقه را خشک کند چشمه هایی که تامین کننده آب رودخانه ساروق و سد شهید کاظمی بوکان هستند و در نهایت به دریاچه ارومیه سرازیر می‌شود، اما متاسفانه فعالیت‌های غیرقانونی معادن در این منطقه می‌تواند موجب خشک شدن این چشمه و ده‌ها چشمه دیگر شود و زندگی مردم روستاهای اطراف را با تنش جدی مواجه کند. مردمی که به کار دامداری مشغول اند و بهترین قالیبافان فرش ثبت جهانی شده،«افشار» هستند اما اکنون فعالیت غیر قانونی یک معدن در محوطه ثبت ملی شده می تواند زنجیره تولید دام و فرش و صنایع دستی و .... را به خطر بیاندازد و حتی به نابودی بکشاند.
لازم است نهادهای قانونی و سازمان بازرسی در خصوص نحوه فعالیت معدن جدید در این منطقه اقدامات لازم را مبذول دارند/.
نظر شما