ناامیدی کردها از اردوغان و حمایت محتاطانه از قلیچداراوغلو

سرویس جهان- کردهای ترکیه که از سرکوب شدید خود توسط دولت اردوغان به تنگ آمده اند، محتاطانه حمایت از کمال قلیچداراوغلو را بر گزده اند.

به گزارش کردپرس، علی که از سرکوب‌ها در منطقه کردنشین ترکیه خسته شده است، از رقیب اصلی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در انتخابات یکشنبه آینده حمایت می‌کند - اگرچه باور او به عملکرد نامزد سکولار ریاست‌جمهوری چندان زیاد نیست.

این مرد 50 ساله ساکن دیاربکر، سکونتگاه اصلی کردها در جنوب شرقی ترکیه، به خبرگزاری فرانسه گفت: «زمان تغییر فرا رسیده است.»

علی که از ترس تعقیب و انتقام دولت از ذکر نام کامل خود خودداری کرد، گفت: « از نظر هر کسی که تلویزیون ترکیه را تماشا می کند، کردها تروریست هستند.»

وی با اشاره به نامزدی کمال کیلیچداراوغلو از حزب سکولار جمهوریخواه ترکیه افزود: «اما اگر بگویم به نامزد مخالفان کاملاً اعتماد دارم، دروغ گفته ام.»

کردها که تقریباً یک پنجم از جمعیت 85 میلیونی ترکیه را تشکیل می دهند، در طول حکومت جمهوری پس از  امپراتوری عثمانی، که توسط مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار CHP در سال 1923 ایجاد شد، مورد سرکوب قرار گرفته اند.

ترکیه رسما وجود چنین قومیتی را انکار کرده و کردها را از حقوق فرهنگی و آموزشی محروم کرده است.

بسیاری از کردها حزب عدالت و توسعه با ریشه اسلامی اردوغان را که در سال 2002 به چندین دهه حکومت سکولارها پایان داد، پذیرفتند و آن را نسبت به ایجاد تغییرات متعهدتر تلقی کردند.

اردوغان تلاش کرد برای پایان دادن به نبرد خونین کردها برای ایجاد یک کیان مستقل، وارد عمل شود و به دنبال آن بود که جایگاه خود را در تاریخ، به عنوان کسی که سرانجام یکی از دردناک‌ترین مشکلات ترکیه را حل کرد، ثبت کند.

پایان نافرجام مذاکرات در سال 2015 و کودتای نافرجام سال بعد، اردوغان را بر آن داشت تا عملیات نظامی خود را در مناطق کردنشین از سر بگیرد و او را به ناسیونالیست های ترکیه نزدیکتر کند.

«مسجد یا زندان»

HDP یا حزب دموکراتیک خلقها، حزب حامی کردها، پس از رسیدن به بن بست در بسیاری از مبارزات انتخاباتی، رسماً از قلیچداراوغلو حمایت کرد که می تواند توجیهی برای رای کردها به او باشد.

هامیش کینیر، تحلیلگر ارشد در موسسه مشاوره ای Verisk Maplecroft به خبرگزاری فرانسه گفت که حمایت HDP به معنی «تقویت زیاد موقعیت» کیلیچداراوغلو در انتخابات است.

مهمت امین یلماز، که سرپوش سنتی کردی بر سر دارد، می گوید که آماده است به هر کسی که HDP به آن اشاره کند، رای دهد.

این مرد 60 ساله گفت: «من کرد هستم. HDP از حقوق من دفاع می کند. اگر پلیس امروز به ناحق مرا بازداشت کند، HDP از من دفاع خواهد کرد.»

درست است که این انتخابات یکی از مهم ترین انتخابات ترکیه در دوران مدرن این کشوراست و آینده رجب طیب اردوغان، رهبر با سابقه این کشور را تعیین می کند اما هیجان کمی در خیابان های دیاربکر وجود دارد.

اردم اونال، رئیس منطقه ای CHP در منطقه تاریخی سور دیاربکر، گفت: «مردم مرعوب شده اند، همه جا دوربین نصب شده است. اگر بیش از دو نفر جمع شوند، پلیس لباس شخصی از راه می رسد.»

او گفت: «اردوغان تنها دو گزینه پیش روی کردها قرار داده: یا مسجد یا زندان. جمخانه، عبادتگاه مذهبی کردهای علوی در بین گزینه ها قرار ندارد.

وی گفت: «دیاربکر به یک زندان روباز تبدیل شده است.»

«پیرو»

اتحاد اردوغان با حزب هدی پار برای کردها یادآور زخم های گذشته است زیرا هدی پار با جنبش کردی حزب الله که متمایز از سایز احزاب هم نام خود در سایر نقاط است، ارتباط داشته است.

حزب کردی حزب‌الله در قتل‌های غیرقانونی کردها و فعالان حقوق زنان در دهه 1990 در ترکیه دست داشت.

برخی از تحلیلگران حزب الله کردستان ترکیه را ابزاری دولتی برای مقابله با شورشیان کرد به رهبری حزب چپ گرای پ.ک.ک می دانند.

ایوپ بورک، بنیانگذار کانال تلویزیونی حامی کردها به نام IMC که از آن زمان ممنوع الفعالیت شده، گفت که استقبال اردوغان از هدی پار به این معنی است که او سعی دارد به محافظه کارترین عناصر رای کردها وابسته باشد.

بورک گفت: «بررسی‌ها حاکی از حمایت 15 درصدی از اردوغان در دیاربکر است اما حمایت از او در اینجا در حال آب شدن است.»

حزب چپ گرای قلیچداراوغلو در دیاربکر تقریباً حضور آشکاری ندارد.

اما به نظر می رسد که قلیچداراوغلو، کارمند سابق 74 ساله دولت، به دلیل این که بر علوی بودن خود و نه اشاره به هویت کردی تاکید داشته، به دنبال جلب حمایت کردهای علوی در دیاربکر است.

اکثر کردها قلیچداراوغلو را «پیرو» مشتق از واژه «پیر» می نامند؛ واژه ای کردی معادل پدربزرگ که وصف رهبر مذهبی علوی ها نیز هست.

اما بسیاری از کردها نسبت به حمایت از قلیچداراوغلو و ائتلاف شش حزبی همپیمان او، با توجه به سوابقش در گذشته تردید دارند.

قلیچداراوغلو از تهاجمات نظامی اردوغان به سوریه که مناطق کردنشین تحت کنترل یکی از اقمار پ.ک.ک را هدف قرار داد، حمایت کرد.

حمایت HDP از قلیچداراوغلو به دنبال دستگیری بیش از 100 فعال، روزنامه‌نگار و وکیل کرد در عملیاتی اعلام شد که دولت آن را عملیات «ضد تروریسم» می‌داند.

ناهید ارن، رئیس کانون وکلای دیاربکر گفت که این جمع بندی ها با هدف «ارسال پیامی به غرب ترکیه (عمدتا سنی ها) صورت گرفت».

عباس شاهین، که حزب چپ سبز او به دلیل تهدید به تعطیلی HDP از سوی دولت، میزبان نامزهای انتخابات پارلمانی حزب دموکراتیک خلقهاست، قول داد که اردوغان «به زباله دان تاریخ» انداخته خواهد شد.

اما گلستان آتاسوی تکدمیر، رئیس مشترک HDP در شهر دیاربکر گفت که کردها از نامزد اپوزیسیون انتظار «شجاعت» دارند. او تاکید کرد که حمایت آنها نباید بدیهی تلقی شود.

منبع: خبرگزاری فرانسه

کد خبر 2755321