به گزارش کرد پرس به نقل از ایرنا، حجت الله ایوبی در نشست مجازی «هورامان؛ میراث جهانی» اظهار کرد: برپایی نمایشگاه عکس گروهی عکاسان کردستانی و کرمانشاهی در مهر سال ۱۳۹۹ با حضور «حجت حسام مهدی» ارزیاب مصری پرونده هورامان از سوی سازمان یونسکو در خانه هنرمندان ایران در جهت آشنایی با این منطقه و ثبت جهانی هورامان بسیار تاثیرگذار بود.

وی افزود: ۴۰۹ هزار هکتار از عرصه و حریم منطقه هورامان در یونسکو به ثبت جهانی رسید که یک گنجینه بشری محسوب می‌شود.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو – ایران ادامه داد: یکی از کارهای یونسکو رونمایی از چنین گنجینه‌های بشری در نقاط مختلف دنیا است و اینکه افکار عمومی را آگاه کند که چنین مناطقی وجود دارد.

ایوبی یادآور شد: ۷۰۰ روستا در هورامان وجود دارد که از این پس جهان آنها را رصد می کند و آنچه از آیین، سبک زندگی، معماری، فرهنگ و میراث چندین هزار ساله دارند متعلق به جهانیان بوده و در حفظ و پاسداشت آن باید تلاش بکنند.

وی بیان کرد: امروز رییس جمهور عراق هم ثبت جهانی هورامان را به کشورمان تبریک گفت که در دوره‌های بعدی یونسکو امیدواریم آن بخش از هورامان که در خاک اقلیم کردستان عراق نیز واقع شده به ثبت جهانی برسد و به پرونده ما ملحق شود.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو – ایران گفت: کارشناسان میراث فرهنگی بسیار ورزیده‌ای را داریم که پرونده‌ها را بدون کم و کاست برای یونسکو تهیه می‌کنند تا به ثبت جهانی برسند.

۲۶ اثر از ایران در یونسکو ثبت جهانی شده است

ایوبی با اشاره به اینکه تاکنون ۲۶ اثر ایران به ثبت جهانی رسیده است، اظهار کرد: سهمیه ما هر سال در یونسکو یک مورد است، در صورتی که بناها، طبیعت، آثار ملموس و ناملموس بسیاری را داریم که شایسته ثبت جهانی هستند.

وی به ثبت یک هزار و ۴۰۰ کیلومتر راه آهن سراسری ایران در یونسکو نیز اشاره کرد و افزود: به لحاظ تعداد آثار به ثبت رسیده در یونسکو، یکی از کشورهای درجه یک در جهان هستیم.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو – ایران ادامه داد: سال گذشته با همکاری مشترک شهرداری سه شهر سنندج، همدان و کرمانشاه محور فرهنگی گردشگری غرب کشور را راه اندازی کردیم که با ثبت جهانی هورامان گردشگری این منطقه بیشتر رونق خواهد گرفت.

ایوبی یادآور شد: با ثبت جهانی آثار تاریخی و فرهنگی در یونسکو، افکار عمومی و جوامع محلی آگاه می‌شوند و مانع از تخریب این میراث‌های کهن چندین هزار ساله خود می‌شوند.

هورامان سومین منظر فرهنگی به ثبت رسیده ایران در یونسکو

دکترای باستان شناسی و پژوهشگر در این نشست بیان کرد: هورامان سومین منظر فرهنگی ایران است که در یونسکو به ثبت رسیده و این افتخار بزرگی برای ما کُردها و ایرانی‌هاست.

محمدابراهیم زارعی گفت: هورامان از لحاظ جغرافیایی، استان کردستان و کرمانشاه و بخشی از اقلیم کردستان عراق را در برگرفته که این منطقه از نظر آداب و رسوم، فرهنگ، معماری، صنایع دستی، نوع تعامل مردم با طبیعت و موسیقی منحصربفرد است.

وی اظهار کرد: آثار متعددی که در این منطقه وجود دارد که نشان می دهد مردم هورامان بسیار مهربانانه با طبیعت رفتار کرده و همواره با محیط زیست خود همراه بوده‌اند.

این عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی همدان، وجود کوهستان، جنگل، رودخانه‌های خروشان و دره‌های عمیق را از دیگر ویژگی‌های منطقه هورامان نام برد و افزود: نوع معماری پله کانی و سکونتگاه های ساخته شده بر روی شیب نشان از سختکوشی مردم هورامان و انس آنها با طبیعت دارد که طی هزاران سال تاکنون حفظ شده است.

زارعی ادامه داد: اولین سند خرید باغ در کشورمان در منطقه هورامان و در دوره اشکانیان کشف شده که به ۲ زبان یونانی و پهلوی نوشته شده است.

وی به فرهنگ و ادبیات این منطقه نیز اشاره و یادآور شد: ما در این منطقه جدای از ثروت طبیعی با ثروت فرهنگی نیز روبرو هستیم که فرهنگ، ادبیات، شعر و موسیقی خاص هورامان را شامل می‌شود و این کم نظیر است.

این دکترای باستان شناسی بیان کرد: از این پس سازمان‌های مردم نهاد و انجمن ها و جوامع محلی باید کمک کنند تا از این میراث جهانی حفاظت شود که در این راستا باید آنها آموزش های لازم را ببینند و به اهمیت موضوع پی ببرند.

زارعی گفت: هورامان نباید رها شود و نقش و وظایف مردم و مسوولان در حفظ این اثر جهانی باید بسیار پررنگتر شود.

وی برنامه ریزی برای فروش صنایع دستی منطقه، مراقبت از ورود و خروج گردشگران و مدیریت یکپارچه و هماهنگ را از جمله نکاتی نام برد که در آینده باید مورد توجه قرار گیرد.

این عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی افزود: این فرهنگ طی هزاران سال نگهداری شده است ما نیز باید آن را برای آیندگان حفظ و پاسداری کنیم.

مدیریت آب، نمونه بارزی از تعامل انسان با طبیعت در هورامان

مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان نیز در این نشست اظهار کرد: ثبت جهانی هورامان براساس معیارهای سوم و پنجم در یونسکو انجام شد که در معیار سوم یک سنت فرهنگی تمدن زنده و یا از میان رفته بشری بی همتا و در معیار پنجم هم تعامل انسان با طبیعت مورد توجه بوده است.

پویا طالب نیا به بحث مدیریت آب در این منطقه اشاره کرد و ادامه داد: بحث مدیریت آب در هورامان نمونه ای از تعامل انسان با طبیعت است که در طول هزاران سال حفظ شده و در ثبت جهانی آن تاثیر مهمی داشت.

وی در تشریح این مسئله، نحوه هدایت آب به باغ‌های کشاورزی، حفاظت از چشمه‌های منطقه و جشن باران خواهی در روستای ناو هورامان را نام برد که از گذشته تاکنون وجود داشته است.

مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان یادآور شد: در هورامان به علت کمبود زمین، ما خلق زمین را داریم و ساکنان آنجا خانه‌های خود را پلکانی ساخته‌اند تا از کمترین زمین بیشترین بهره را ببرند.

وی به ساختن سکونتگاه بر روی شیب های تند در هورامان اشاره کرد و بیان کرد: در این منطقه یک شعار وجود دارد با این مضمون که "سکونتگاه را بر روی بسترهای نامرغوب بسیازید تا زمین‌های مرغوب برای کشاورزی باقی بماند".

مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان زندگی هوارنشینی (کوچ‌های فصلی موقت) را یکی از منحصربفردترین نوع زندگی در هورامان برشمرد که با محوریت انسان صورت می‌گیرد و هورامانی ها خوش نشین بوده و به بهترین باغ‌ها و آب و هوا کوچ کرده‌اند.

طالب نیا گفت: در حوزه صنایع دستی صنعتگران هورامی به تجملات نمی اندیشیدند بلکه صنایع دستی آنها کاملا کاربردی بوده است.

وی اظهار کرد: هورامان با ۴۰۹ هزار هکتار عرصه و حریم، می تواند یک تعامل سازنده ما بین مناطق کردنشین به وجود بیاورد و باعث یک وحدت مدیریتی شود.

مدیر پایگاه منظر فرهنگی هورامان افزود: هورامان در کردستان، بخش‌هایی از شهرستان سنندج، کامیاران و سروآباد و در کرمانشاه، شهرستان جوانرود، پاوه، روانسر و ثلاث باباجانی را شامل می‌شود.

طالب نیا با اشاره به اینکه مشارکت جوامع محلی در به ثمر رسیدن پرونده ثبت جهانی هورامان بسیار بالا بود، ادامه داد: در طرح هایی که مردم دخیل هستند ماندگاری کار بسیار بیشتر است.

وی به ۲ نکته در پایان اشاره کرد و یادآور شد: باید دستورالعمل‌های خاصی برای بحث ساخت و سازها در هورامان با همکاری ادارات بنیاد مسکن، راه و شهرسازی و میراث فرهنگی اتخاذ شود و همچنین نظام نامه گردشگری هورامان تهیه و تعریف شود.

هورامان، سرزمین خورشید و اهورامزدا

محقق، پژوهشگر و رییس باشگاه نوروز نیز در این نشست هورامان را سرزمین خورشید و جایگاه اهورامزدا نام برد و قدمت ۴۰ هزار ساله این منطقه را یادآور شد.

سیداحمد محیط طباطبایی این منطقه را یکی از گران بهاترین میراث‌های کشور دانست که در نوع تعامل انسان با طبیعت کم نظیر است.

وی هورامان را یادآور فرهنگ و هویت ایرانی عنوان کرد و بیان کرد: این میراث‌های جهانی بزرگترین راهنما و الگو برای زندگی در جوامع کنونی هستند.

این محقق و پژوهشگر گفت: مردم آنجا زندگی و توسعه پایدار را دوست دارند و باید در مدیریت منطقه از نهادهای مردمی کمک گرفته شود و جوامح محلی کنار گذاشته نشوند.

محیط طباطبایی دلیل اینکه چرا هورامان در لیست سازمان یونسکو قرار گرفته است را حفظ فرهنگ و طبیعت منطقه دانست که در طول زمان دستخوش تغییر نشده است.