کردپرس

حفظ توازن منطقەای و جهانی بخشی از الفبای سیاسی بویژه در ارتباط با ساختار فدرالی اقلیم کردستان به شمار می­آید. اوضاع کنونی اقلیم کردستان حاکی از آن است که حاکمان آن در حفظ این توازن سیاسی چندان موفق عمل نکردەاند. پس از چندین حکم بسیار مهم دادگاه فدرال دربارۀ پارلمان کردستان، اقتصاد مستقل، حقوق کارمندان و بودجۀ اقلیم کردستان، رئیس دولت اقلیم در سفری 12 روزە بە آمریکا رفت.

مسعود عبدالخالق ناظر سیاسی کرد، دربارۀ این سفر نخست وزیر اقلیم بە آمریکا  و  ضرورت حفظ توازن اقلیمی و جهانی بە کردپرس گفت: بە راستی، حکمرانی کردی نه تنها در سطح جهانی و منطقەای بلکه در سطح داخلی نیز هرگز درکی از معنای توازن سیاسی نداشته است. ما نمونەهای دور و نزدیک بسیاری داریم. در مدت اخیر، چندین رخداد سیاسی را شاهد بودیم که رهبری کنونی کردها در مورد آن دچار محاسبات اشتباهی شدند. زمانی که حلبوسی از ریاست پارلمان عزل شد، سخنگوی رسمی حزب دمکرات کردستان اعلام کرد که آشوب بزرگی رخ خواهد داد، این در حالی است که هیچ اتفاقی رخ نداد. نمونۀ دیگر مربوط به زمانی است که آمریکا اعلام کرد که به برخی از نیروهای عراقی، سوری و لبنانی حمله می­کند. بار دیگر برخی از رهبران کنونی کرد و بویژه جریانهایی که دارای نیروی نظامی بودند، خود را برای نبردی تمام عیار آماده می­کردند. –بویژه حزب سوسیال دمکرات کردستان- نیروهای خود را به حالت آماده­باش درآورد. این در حالی است که هیچ جنگی در میان نبود و این حرکات را می­توان تنها ضرباتی تأدیبی نام نهاد.

بر این اساس رهبری کنونی کردها نه در چارچوب امنیت قومی کردستان فعالیت می­کند و نه خوانش درستی در این زمینه دارد. از این روی، خود را به این در و آن در زده این در حالی است که لازم بود، توازن را حفظ کند. روش کاری که در دوران مام جلال و برخی از رهبران کرد به کار گرفته می­شد روش کارآمدی بود. نه در سنگر هیچ دولت منطقەای بر ضد عراق بودند و نه دشمن هیچ یک از دولتهای منطقه بودند. رهبران کنونی کرد نیز لازم بود بر اساس منافع قوم کرد در اقلیم و مقتضیات امنیتی اقوام عراق عمل می­کردند.

مسعود عبدالخالق دربارۀ سفر نخست وزیر اقلیم کردستان به آمریکا و دیدگاه آمریکاییها در خصوص کردهای اقلیم کردستان افزود: رهبران کرد در منطقه و در عراق در طول تاریخ از وضعیت آیندۀ خود اطمینان نداشتەاند. ملت کرد بارها در تاریخ، تنها مانده و مصایبی چون انفال، بمباران شیمیایی و بسیاری از رخدادهای ناگوار را تجربه کرده و از روی ناچاری، دست به ایجاد ارتباط با دولتهای جهانی زده و چارەای جز این نداشته است.

اما امروز که در عراق، رئیس جمهور و وزیر خارجه، کرد هستند و مشارکتی در سطح مطلوب وجود دارد، به این گونه دیدارهای مستقل نیازی نیست. بر اساس اطلاعات بنده، نخست وزیر اقلیم کردستان به درخواست مشاور وزارت خارجه امریکا در امور دمکراسی و حقوق بشر به این کشور دعوت شده بود. این دعوت معنای بسیار روشنی دارد و آن این است که آمریکا از موضوع دمکراسی و آزادی و حقوق بشر در اقلیم کردستان رضایت ندارد. اگر چه نخست وزیر در این سفر، با چند مقام دیگر نیز دیدار کرد اما دربارۀ هیچ محور مهمی گفتگو نشده است. این بدان معناست که دیپلماسی کنونی کردها بسیار تضعیف شده و خود را در مواضعی قرار می­دهد که خود نیز نمی­داند چه صفحۀ مشترکی در میان اقلیم و جهان تعریف کند که دربارۀ آن گفتگو شود و توازن لازم را در میان اختلافاتی که در جهان و منطقه وجود دارد حفظ کند.

پیشتر، هم برهم صالح، هم پیش از وی، مام جلال در دیدارهای خود تلاش می­کردند تا نقش میانجیگر را ایفا کنند و اجازه ندهند که منطقه دچار هیچ فاجعه بزرگی شود یا کرد به هیچ طرفی منحرف شود. نقش میانجیگر مذکور به طور کامل با امنیت قوم کرد در اقلیم کردستان و عراق، سنخیت داشت. اما رهبران کنونی کردها در چنین معادلەای مهارت چندانی ندارند. به همین دلیل، سفر نخست وزیر اقلیم به آمریکا از نظر من سفر موفقی نبود. اظهارات مقامات اقلیم در رسانەها اظهارات دقیقی نیست. خواستۀ اصلی آمریکاییها از کردها در این سفر آن بوده که دمکراسی و آزادی بیان بیشتری در کردستان برقرار باشد و در خصوص آن حجم زیاد از نقض حقوق بشر که در کردستان رخ می­دهد بحث و تبادل نظر کردەاند.

البته به نظر می­رسد این را نیز به کردها گوشزد کرده باشند که نباید به جنگی که در ماه آوریل در میان ترکیه و نیروهای پ.ک.ک رخ خواهد داد نزدیک شوند و تاکید کردەاند که همپیمان هیچ یک از این دو طرف جنگ نباشند. زیرا نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان از نظر قانونی یک نیروی عراقی به شمار می­آید و نباید بدون دستور عراق، تحرکی داشته باشد.

به طور کلی، رهبری کنونی کردها و صاحبان قدرت در کردستان، چندان در مسایل دیپلماتیک مهارت ندارند و در سفرهای خود دستاورد چندانی نداشتەاند و در حفظ توازن منطقه نیز موفق عمل نکردەاند و در بسیاری از موقعیت­ها، کردها را در مشکلاتی طرف، قرار دادەاند که نمی­بایست قرار می­گرفت.

ما انتقاد بسیاری از رسانەها و کانالهای کشورهای ایران، عراق، ترکیه و سوریه نیز داریم. زیرا معمولاً یک حزب کردستان –چه خوب، چه بد- عملی انجام داده و این رسانەها بلافاصله از اصطلاح «اکراد» استفاده می­کنند و اعلام می­دارند که اقلیم کردستان یا ملت کرد این عمل را انجام داده است. ملت کرد چگونه چنین اعمالی انجام می­دهد؟ این اعمال را تنها یک حزب انجام می­دهد که محصول یک ایدئولوژی یا یک خانواده یا یک حلقۀ اقتصادی یا یک حلقۀ قدرت است و در راستای مصالح شرکتهای خودشان انجام می­شود. این چه ارتباطی با اقلیم و ملت کرد دارد؟ ملت کرد، دیدگاه و بستر دمکراسی و حفظ توازن و امانت و صداقت و حسن همچواری را به نیکی رعایت کرده است اما حکمرانان کنونی کردستان و دولتهای همسایه حاضر نیستند تعامل واقعی با ملت کرد برقرار کنند بلکه با حاکمان کنونی کردستان تعامل برقرار می­کنند و در نهایت نیز ذیل نام «کرد» تعریفشان می­کنند و می­گویند که اشتباه بزرگی مرتکب شدەاند.