به گزارش کردپرس، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، پس از شرکت در «دوازدهمین اجلاس سازمان دولت‌های ترک» در شهر قبه‌له آذربایجان، در پرواز بازگشت به کشور به سؤالات خبرنگاران همراهش پاسخ داد و جمع‌بندیِ نتایج نشست را تشریح کرد. اردوغان از جمله گفت که ترکیه «گام نخست» را در زمینه تدوین الفبای مشترک برداشته و این اقدام را بخشی از تقویت پیوندهای فرهنگی و زبانی جهان ترک قلمداد کرد. 

او با اشاره به بیست‌وششمین سالِ پیمان ناحیوان و گذشتِ «۱۶» سال از آن، خاطرنشان کرد که سازمان در مدت زمانی کوتاه پیشرفت‌های قابل‌توجهی داشته و اکنون در مسیر تقویتِ ساختاری و افزایشِ دیده‌شدنِ چشم‌انداز مشترک جهان ترک در عرصه بین‌الملل قرار گرفته است. اردوغان گفت: «در دستورکار امروز، علاوه بر همکاری‌های فرهنگی، موضوعات سیاست‌خارجی، بخش‌های اقتصادی، همکاری‌های انسانی و فرهنگی را مورد بررسی قرار دادیم.» 

وی از تصویب فرمت جدیدی به نام «سازمان دولت‌های ترک پلاس» خبر داد و تأکید کرد که این فرمت قرار است همکاری‌های سازمان را نهادی‌تر و گسترده‌تر کند. به‌گفتهٔ اردوغان، بیانیه قبه‌له آغاز رسمی همکاری در حوزه‌های صنایع دفاعی، انرژی، زیرساخت‌های اتصال و همچنین همکاری در زمینهٔ «مواد معدنی حیاتی» را ثبت کرده است. 

اردوغان در بخش دیگری از سخنانش به وضعیت سوریه پرداخت و گفت: «ما شاهد پیشرفتی هستیم که دولت سوریه طی نه‌ماههٔ گذشته به دست آورده و این امر مایهٔ امید است. به‌عنوان کشورهای ترک باید مشارکت و تعامل مستقیم خود با دولت سوریه را گسترش دهیم و از تمامیت ارضی و وحدت این کشور حمایت کنیم.» او افزود که بیانیه اجلاس این حمایت را به‌صورت صریح ثبت کرده و اعضا بر ضرورت تقویت رایزنی‌های منطقه‌ای به‌ویژه میان وزارت‌خارجه‌ها تأکید کرده‌اند تا روند بازگشت امن پناه‌جویان و بازسازی اقتصادی تسهیل شود. (AA)

اردوغان ضمن یادآوریِ انتظارات ترکیه از نیروهای محلی در سوریه گفت: «نیروهای سوریه دموکراتیک (SDF) باید به تعهدات خود در چارچوب تفاهم ۱۰ مارس پایبند بمانند و روند یکپارچگی با سوریه را تکمیل کنند. آنانی که مسیر خود را به‌سمت آنکارا و دمشق تغییر داده‌اند، در فرآیند بازسازی و ثبات‌سازی برنده خواهند بود.» او بر لزوم پرهیز از تحریکات و هوس‌های ناشی از منافع کوتاه‌مدت تاکید کرد. 

اردوغان همچنین دربارهٔ مسائل مربوط به قبرس شمالی (KKTC) گفت که از سال ۲۰۲۲ تماس‌های مستقیم KKTC با کشورهای عضو افزایش یافته و در بیانیه قبه‌له ملاحظاتی برای تضمین حقوق تاریخی ترک‌های قبرس درج شده است؛ او اعلام کرد که عضویت ناظر KKTC در «آکادمی ترک» و صندوق فرهنگ و میراث ترک نیز مراحل اجرایی خود را طی کرده است. 

رئیس جمهور ترکیه در پاسخ به پرسشی درباره گسترش همکاری‌های دفاعی در چارچوب سازمان دولت های ترک، تأکید کرد که «سازمان دولت‌های ترک دیگر صرفاً یک نهاد فرهنگی نیست» و با توجه به تشدید تنش‌های جهانی و نزدیکی برخی اعضا به مناطق بحران‌زده، همکاری‌های همه‌جانبه از جمله در حوزه‌های اطلاعات، امنیت مرزی و فضای سایبری در دستور کار قرار گرفته است. او گفت: «در محل‌هایی که ریسک وجود دارد، اتخاذ تدابیر نیز ضروری است؛ در صورت لزوم گام‌های راهبردی‌تری برداشته خواهد شد.»

اردوغان در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع غزه پرداخت و اولویت ترکیه را «برقراری آتش‌بس فوری و تضمین دسترسی بی‌وقفه کمک‌های انسانی به غزه» برشمرد. او از تماس‌های دیپلماتیک ترکیه با دولت‌های مختلف و نقش میانجی‌گرانه در گفت‌وگوها با گروه‌ها و طرف‌های درگیر خبر داد و از حرکت «فایلوی سومود» و تلاش‌های دیپلماتیک-حقوقی ترکیه در این چارچوب سخن گفت. 

رئیس‌جمهور ترکیه در پایان با تبریک به قرقیزستان و آذربایجان به‌دلیل برگزاری موفق اجلاس، اعلام کرد که ریاست دوره‌ای سازمان سال آینده به ترکیه می‌رسد و این کشور میزبانِ نشست دوره‌ای خواهد بود. او ابراز امیدواری کرد که دوره ریاست ترکیه با تمرکز بر امنیت منطقه‌ای، تقویت همکاری‌های اقتصادی و پیگیری مسائل همسایگی همراه باشد.