۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۱:۰۴
سقوط اردوغان یا صعود قلیچدار؟ AKP بر لبه تیغ/ صالح نیک‌بخت

سرویس ایران- انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری فردا در ترکیه، که حساسترین انتخابات دوران حکومت ۲۰ ساله اردوغان می باشد ،این کشور را در آستانه دوران نوینی از تاریخ ترکیه و تغییرات بنیادین دموکراسی نیمه جان بعد از سقوط خلافت عثمانی قرار می دهد .

کرد پرس-  این انتخابات مبارزه دو اردوگاه متفاوت؛ طرفداران حکومت دینی حزب AKP  و شریک آن حزب راست افراطی؛ ملی دمکرات MHPبا رهبری اردوغان  از یک طرف و حامیان حکومت غیر دینی قلیچدار اوغلو  رهبر حزب جمهوریخواه خلق ترکیه CHP به عنوان کاندیدای اکثریت گروه ها و احزاب غیر دینی و خواهان دمکراسی می باشد که دگر گونی های اساسی و همه جانبه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در عرصه داخلی  و خارجی، خواسته اصلی آنهاست .

در این انتخابات دوران ساز AKP و شریک آن، اسبی را زین کرده اند که عرصه تاخت و تاز آن برخلاف ۲۰ سال گذشته در داخل وخارج، هر روز تنگتر شده و میدانی ندارد. از نظر سیاسی و اقتصادی.akp  در سال های اخیر مرتکب اشتباهات اساسی شده که عمدتا ناشی از توتالیتاریسم حاکم درون حزبی آن هم ناشی از کیش شخصیت و تصمیمات تک روانه شخص اردوغان است.

او با اقدامات خود موجب خروج بسیاری از رهبران اولیه akp چون  احمد داوود اوغلو تئوریسین احیای خلافت اسلامی و عبدالله گل محلل به قدرت رسیدن اردوغان و رییس جمهور سابق از این حزب شده و امروز در جبهه مخالف سلطان زمان؛ اردوغان می باشند.انتخابات، زمانی بر گزار می شود که بر اثر تصمیمات نامبرده، این کشور در داخل و خارج با چالش های سیاسی، اقتصادی و نظامی و اجتماعی مواجه است.

چنانکه رشد  اقتصادی کشور و ارزش لیر به پایین ترین سطح در ۲۰ سال گذشته سقوط کرده است. کشاندن حدود ۵ میلیون نفر آوارگان کشور های مختلف و غالبا سوری به ترکیه، بیکاری و تورم مهار نشدنی همراه با زمزمه های فساد کلان و سیستماتیک در ارگان های دولت حاکم از جمله اتهام فساد یک میلیارد دلاری منتسب به شخص اردوغان و نزدیکان او  در ساخت فرودگاه بین المللی آنتالیا، بخشی از مسایلی است که در آخرین روزهای پیش از انتخابات مطرح شده  بدون شک پس از انتخابات بدون توجه به پیروزی هر یک از آنان مسئله روز خواهد شد. این مسئله  دولت اردوغان را به پرتگاه سقوط نزدیک می کند.

زلزله ویرانگر اخیر ترکیه که به علت رعایت نشدن حداقل استانداردهای بین المللی در صنعت ساختمان و ناتوانی های اقدامات دولت و ارتش در نجات به موقع آسیب دیدگان، بیش از ۵۰ هزار نفر را در کام مرگ فرو برد و دست کم،۱۰۰میلیارد دلار خسارات وارد کرده است.

اینها همگی زخمی است که چون خوره دامنگیر حزب حاکم AKPو پیمانکارانی شده که با نهادهای دولتی و شهرداری ها بند وبست کرده و آن را  به فساد «بانک خلق»  در دور زدن تحریم های ایران در دهه اول قرن ۲۱ با دولت حاکم و شخص اردوغان پیوند زده است.

 ادامه جنگ داخلی ترکیه بین ارتش و گریلاهای کُرد و ادامه حکومت نظامی 50 ساله  در بیش از  نیمی از کشور نیز هزینه گزافی بر دولت آنکارا و پرداخت آن از جیب مردم تحمیل نموده است. این مسایل دولت کنونی را به ناتوانی در نظام حکمرانی ناکارآمد شهره تعریف می کند . در این میان دولت حاکم در انکارا با مسایل بین المللی فروانی هم رو به رو می باشد. موج سواری اردوغان درحوادث بهار عربی وحضور او به عنوان رهبر  جریانی دینی با اندیشه های حسن البنا موسس اخوان المسلمین در جهان  اسلام و دفاع از دولت و اندیشه های اخوانی از مصر و شاخ افریقا تا مداخله نظامی در سوریه و اشغال نظامی بخشی از خاک این کشور و نقض حاکمیت ملی سوریه و نیز لیبی و خلیج فارس (قطر) و شاخ و شانه کشیدن اردوغان برای حاکمان عربستان از یک طرف خطاهایی است که از چشم ناظران سیاسی پوشیده نمیماند  .از سویی دیگر ظهور اردوغان در آسیای میانه و قفقاز به عنوان مدافع  تورانیان  در برابر نفوذ ایران در آسیای میانه از آذربایجان تا مغولستان و همراهی و همگامی عملی دولت akp با اسرائیل در آذربایجان و ترکمنستان با نام احیای امپراطوری ترکی - اسلامی ملغمه ای از سیاست خارجی ترکیه را به وجود اورده که مردم نمی دانند  اردوغان سر بر آستان کدام یک از خداوندان دو کعبه (غرب وشرق) قرار داده است . وانگهی هنوز چند مسئله مهم در تاریخ ۱۰۰ساله جمهوری  ترکیه حل نشده باقی مانده است. بیش از دو دهه دولت های حاکم در  ترکیه تلاش کردند با عضویت در ناتو ،  راه پارادایم توسعه ترکیه را به سمت غرب بگشایند تابه عنوان اولین کشور مسلمان به عضویت   اتحادیه اروپا پذیرفته شوند که با درهای بسته اروپا رو به رو شد .

مسئله کُردها که در یک سوم خاک این کشور ساکن می باشند و به اندازه جمعیت کُرد این مناطق، کُردها در شهرهای بزرگ چون استانبول آنکارا و ازمیر و دیگر شهرهای عمدتاً ترک نشین حضور دارند، علیرغم وعده های حقوق مساوی برادران دینی و انسانی نه تنها  حل نشده است بلکه اردوغان هر روز این زخم را ناسور کرده است.

وی  در آخرین میتینگ انتخاباتی خود در مناطق کردنشین و زیستگاه علویان ترکیه نه به عنوان کاندید ریاست جمهوری که به عنوان خلیفه عثمانی و مالک الرقاب همه  به آنان اعلام کرد؛ «هرکس به او رای ندهد مسلمان نیست » و کُردها و علویان با بیش از یک سوم جمعیت کشور بیشتر ازرده کرد. اینها می توانند در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری در شهرهای بزرگ و مناطق ترک نشین  کفه ترازو را به نفع این یا آن اردوگاه تغییر دهند . چنانکه در انتخابات قبلی شهرداری ها، کُردها با حمایت از کاندیداهای حزب جمهوریخواه خلق در انتخابات  شهرداریهای سه شهر  بزرگ ترکیه ؛ استانبول ،انکارا و ازمیر این کاندیداها برنده انتخابات این شهرها شدند .

افزون بر این هم اوجالان کُرد تبار و بنیانگذار  PKK  و هم قلیچدار اغلو ترک تبار رهبر   CHP  هردو از علویان ترکیه می باشند. بعد از کُردها دو گروه از شهروندان ترکیه یعنی رای اولی ها  انتخابات  ۲۰۱۹ وهم رای اولی های این دوره در انتخابات نقش اساسی دارند. گروه اول به وعده های اردوغان باور کردند و به او رای دادند ولی وعده‌ها عملی نشد. گروه دوم که شاهد و ناظر وضعیت نا به سامان کنونی می باشند. پاسخ این مسئله را همه مردم ترکیه فردا با رأی خود خواهند داد و برنده انتخابات یا موکول شدن  انتخابات به دور دوم اهمیت ان را زیر سوال نمی برد.

کد خبر 2755611

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha