کردها و آوارگان دو معضل اردوغان در سوریه

سرویس جهان- پناهندگان و مسئله کردها در راس سیاست خارجی ترکیه در مورد سوریه قرار دارد. ترکیه میزبان 3.4 میلیون آواره سوری است و می خواهد به دلیل نارضیتی های داخلی یک میلیون نفر را به سوریه باز گرداند. ساخت و ساز در شمال سوریه نشان دهنده نقش بلندمدت ترکیه در این کشور است.

به گزارش کردپرس، رئیس جمهور طیب اردوغان که بر موجی از ملی گرایی برای ورود به دهه سوم قدرت خود سوار شده، برنامه های خود برای بازگرداندن یک میلیون آواره سوری را به اجرا درآورد اما با ادامه درگیری ها در این کشور همسایه، او در اجرای برنامه های خود با مشکل روبرو می شود.

اردوغان که مخالفان سوری بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه او را به عنوان متحد خود کرده اند، در جریان مبارزات انتخاباتی سخت دور دوم انتخابات این هفته علیه کمال قلیچیدار اوغلو- که مواضع سخت‌تری در مورد این موضوع اتخاذ کرد- بر بازگرداندن پناهجویان به کشور تاکید کرد.

تمرکز بر بازگشت پناهجویان قبل از انتخابات باعث نگرانی 3.4 میلیون سوری ساکن ترکیه شد. خشم عمومی نسبت به آنها در ترکیه در حال افزایش است.

بسیاری از پناهجویان از مناطقی از سوریه که تحت کنترل اسد باقی مانده، آمده اند، می گویند تا زمانی که بشار اسد در قدرت است، هرگز نمی توانند به شهرها و روستاهای خود بازگردند.

بر اساس برنامه های اردوغان، آنها مجبور به بازگشت به این مناطق نیستند. او می‌گوید ترکیه با کمک قطر، در حال ساخت خانه های جدید در شمال غربی سوریه است که تحت کنترل شورشیان است. آنکارا در آن منطقه نیروی مستقر کرده و حضور آنها مانع از حملات دولت سوریه شده است.

اجرای این طرح ها مستلزم افزایش تعهد ترکیه نسبت به منطقه تحت کنترل شورشیان است که سال ها در آن نفوذ ایجاد کرده است. این در شرایطی است که بشار اسد به عنوان پیش شرط پیشرفت در روند بازسازی روابط با ترکیه، خواستار تعیین جدول زمانی برای خروج نیروهای این کشور از خاک سوریه است.

از آنجایی که رای دهندگان ترکیه به طور فزاینده ای نسبت به ادامه حضور پناهجویان سوری در ترکیه خشمگین هستند - ترکیه بیش از هر کشور دیگری میزبان آوارگان سوریه است- این موضوع به همراه نگرانی در مورد گروه های کرد سوری که مناطق تحت محاصره خود را در مرز ترکیه ایجاد کرده اند و به عنوان یک امنیت ملی تلقی می شوند، در راس برنامه های جدید اردوغان قرار دارند.

اردوغان گفته است که قصد دارد طی یک سال بازگشت یک میلیون پناهجو را به مناطق تحت کنترل مخالفان تضمین کند. سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه، هفته گذشته در جریان مراسم افتتاحیه ساخت پروژه مسکن برای اسکان سوری های بازگشته در شهر جرابلس سوریه شرکت کرد.

اردوغان روز یکشنبه در سخنرانی پیروزی انتخاباتی خود گفت: «وظیفه ما این است که انتظارات شهروندان خود را در مورد این موضوع از طریق راه‌ها و ابزارهایی که مناسب کشورمان است برآورده کنیم.»

نگرانی های امنیتی

اما برای بسیاری از مردم سوریه ساکن در ترکیه، این چشم انداز جذاب نیست.

یک شهروند سوری که خود را احمد، دانشجوی 28 ساله در دانشگاه آنکارا معرفی کرد، گفت: «دوست دارم به سوریه برگردم اما نه به جرابلس... من دوست دارم به خانه خودم در لاذقیه برگردم. من دوست دارم برگردم، اما اگر دولت کنونی در قدرت بماند، به دلیل نگرانی‌های امنیتی نمی‌توانم برگردم.» لاذقیه منطقه تحت کنترل دولت در دریای مدیترانه است.

بخش اعظم شمال غرب که توسط گروه‌های مسلح کنترل می‌شود، از بی نظمی رنج می‌برد.

آرون لوند، کارشناس سوریه در اندیشکده سنچریمی‌گوید: «شرایط در شمال سوریه چنان بد و بی‌ثبات است که با وجود همه این گزارش‌ها درباره ساخت مسکن و زیرساخت‌ها توسط ترکیه و قطر، امکان بازگشت آوارگان در مقیاس بزرگ دشوار خواهد بود. به نظر می رسد بازگشت مورد نظر ترکیه مانند قطره ای در برابر اقیانوس است و وضعیت کلی اقتصادی هم مدام بدتر می شود.»

ترکیه که در حال مدیریت بخشی از هدف خود برای تضمین بازگشت پناهجویان است، با پیروی از سایر دولت های منطقه به دنبال بازگشایی کانال ها به روی بشار اسد است. این در حالی است که اردوغان زمانی او را «قصاب» می خواند. به نظر می رسد که ترکیه مسیر دیپلماتیک خود را در سوریه تغییر داده است.

اما نزدیکی ترکیه با دولت مرکزی سوریه کندتر از سرعت گرم شدن روابط بین اسد و دشمنان عرب سابقش پیش می‌رود. این مسئله نشان‌دهنده نقش عمیق‌تر ترکیه در کشوری است که روسیه، ایران و ایالات متحده نیز در این کشور نقش دارند.

تحلیلگران بر این باورند که آنکارا به راحتی با درخواست اسد برای جدول زمانی عقب نشینی موافقت نخواهد کرد. آنها خاطرنشان می کنند که هرگونه نشانه ای از خروج نیروهای ترکیه باعث می شود تعداد بیشتری از سوری ها برای فرار به ترکیه تلاش کنند زیرا از بازگشت دولت به شمال غرب می ترسند.

دارین خلیفه از اندیشکده گروه بین المللی بحران گفت: «بعید است ترکیه در مورد خروج نیروهای خود مصالحه کند زیرا چنین اتفاقی، احتمالاً به این معناست که صدها هزار پناهجو هم در صورت خروج نیروهای ترکیه از ادلب راهی ترکیه خواهند شد».

بازگشت داوطلبانه

بسیاری از مردم سوریه در ترکیه از شکست قلچیدار اوغلو آسوده خاطر شدند. او در طول مبارزات انتخاباتی خود گفت که پس از بازگرداندن روابط با اسد به حالت عادی، درباره برنامه‌های بازگشت پناهجویان صحبت خواهد کرد و این بازگشت طی دو سال تکمیل خواهد شد اما اجباری نخواهد بود.

او لحن خود را پس از عقب افتادن از اردوغان در دور اول انتخابات تندتر کرد و قول داد همه مهاجران را به کشورهایشان بازگرداند.

ابراهیم کالین، مشاور ارشد سیاست خارجی اردوغان، روز دوشنبه گفت که ترکیه خواهان بازگشت ایمن، عزتمندانه و داوطلبانه آوارگان است.

قانون بین المللی پناهندگان تصریح می کند که بازگشت ها باید داوطلبانه باشد.

کالین به یک نشریه محلی گفت: «ما در وهله اول در حال برنامه ریزی برای تضمین بازگشت یک یا 1.5 میلیون سوری به کشورشان هستیم.»

سمیر عبدالله از مرکز مطالعات معاصر هارمون در استانبول که یک موسسه تحقیقاتی غیردولتی است، گفت که او انتظار ندارد اکنون که نبرد انتخاباتی به پایان رسیده است، تغییر زیادی اتفاق بیفتد.

او گفت: «سوری ها پس از پیروزی اردوغان آسوده شده اند... هیچ اشکالی در بازگشت داوطلبانه وجود ندارد. ما انتظار تغییر سیاست در مورد مهاجرت نداریم.»

منبع: رویترز

کد خبر 2756482

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha