20 شاخص علمی برای تمایز شهر و روستا وجود دارد/دوقطبی سازی  مطلق مفهوم شهر و روستا غیر علمی است

سرویس کردستان – «متاسفانه برای برنامه ریزی روستاها تنها شاخص جمعیت در نظر گرفته می شود و توجهی به 19 شاخص دیگر وجود ندارد.»

ادریس عبودی، دکترای تخصصی برنامه ریزی روستایی به مناسبت روز ملی روستا در گفت و گو با کردپرس می گوید: یکی از ریشە های لغوی روستا را کلمە ی " رُستنگاە" نام برده اند که به معنای محل رستن، رویش و تولید است. واژه روستا که صورت های معرب آن رستاک، رسداق و رزداق و رستاق است، در همه ی حالات، به معنی زمین مزروع و مسکون خارج از شهر آمده است. با این تفسیر جایی کە محل رستن و رویش باشد، مورد ستایش و مفید است.

ادریس عبودی ادامه می دهد: روستا یکی از کلماتی است که هر کسی فکر می کند معنای آن را می داند، در حالی که تعریف دقیق آن به این سادگی ها نیست و متفکران توسعه ی روستایی بیشتر از 20 شاخص علمی را برای تمایز شهر و روستا به کار برده اند. امروزه جغرافیدانان، اقتصاد دانان و جامعه شناسان دیگر سعی ندارند مرز دقیقی برای روستا بودن ترسیم کنند، بلکه در تلاش هستند زندگی روستایی را به عنوان یک سیستم پویای اجتماعی- کالبدی- مکانی در نظر بگیرند و منتاسب با آن برنامه ریزی کنند.

وی می افزاید: دوقطبی سازی مطلق مفهوم شهر و روستا غیر علمی و نا معتبر است. در تعریف جاری، تهران را "شهر" و یک نقطه ی پنج هزار نفری را همچنان "شهر" می گویند. آیا مفهوم شهر برای هردو عادلانه است؟ می تواند همه ی رسالت شهر بودن را به دوش بِکِشَد؟ همچنان که مفهوم روستا هم در بین تمامی روستاها یکی نیست.

بخشدار بخش سارال بیان می کند: لازم است به جای دو قطبی سازی مفهومی شهر و روستا، سلسله مراتب سکونتگاهی از هملت تا مگالاپلیس در 7 طیف تعریف گردد و منتاسب با جمعیت، "ارزش آستانه" ، موقعیت مطلق و نسبی، مرکزیت، وزن سیاسی و سایر شاخص ها به هر سکونتگاهی امکانات متناسب تخصیص داده شود.

عبودی ادامه می دهد: برنامه ریزی روستایی الفبای برنامه ریزی هر کشور است، تا الفبا را به درستی یاد نگیریم نمی توانیم، جمله، متن، شعر و داستان بنویسیم. تا زمانی که "روستایی" و "دهاتی" را به عنوان فحشی جگر خنک کننده در دعواهایمان به کار بگیریم حرف زدن از توسعه، آب غربال کردن است.

وی می افزاید: همچنان که نظریه دهکده ی جهانی به عینیت پیوست و نقشه ی دنیا کوچکتر شد، ناشناخته ها شناخته شدند، در آینده با گسترش سطح پوشش اینترنت، راههای روستایی، تسریع جریان کالا، انسان و دانش، استقرار زیرساخت های توسعه و... مفهوم روستا و شهر کم رنگ و کم رنگ تر می شود و ارزش زمین با نزدیکی به شهر تعریف و قیمت گذاری نمی شود. آینده از آنِ روستاهاست.

عبودی می گوید: تعریف روستا و شهر به این سادگی ها نیست، اگر در هر دوره ی سرشماری اعلام می شود فلان درصد از جمعیت روستایی کاسته شد و به جمعیت شهری اضافه شد، اتفاقی نیفتاده است، بسیاری از این شهرها، همچنان روستا هستند. اوج سهل طلبی و بی سلیقگی است که از میان 20 شاخص تعیین شهر و روستا 19 شاخص را کنار بگذاریم و تنها به شاخص جمعیت بسنده کنیم. روستا و شهر، فارغ از مفهوم خود یک سکونتگاه انسانی هستند و باید برای آن برنامه ریزی بشود.

نقطه ی وسط و قلب ماه مهر، روز روستا است. هنوز هم مُهرِ مِهر، بر پیشانی روستاها هست. با مهر، محبت، تلاش، تعامل، کار، از خود گذشتگی، وطن دوستی و قلبی پاک، می توان روستا را همچنان "رستنگاه" نگاه داشت و در آسمان آبی آن اکسیژن خالص استنشاق نمود.

کد خبر 330259

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha