کردپرس: ویژگی بارز سه‌ دور انتخاباتی پیشین در عراق، وابستگی های طائفی و مذهبی لیست ها و نامزدهای انتخاباتی بوده‌ است و به‌ صورت طبیعی نیز آرا واجدین شرایط رای دادن طیف های قومی و مذهبی مختلف از جمله‌ شیعیان، اهل سنت، کردها و مسیحیان و دیگر طیف ها به‌ سبد همان طیف می رفت. با توجه‌ به‌ تکثر قومی و دینی در عراق، مسئله‌ مذکور شکاف های طائفی در این کشور را بیشتر و با توجه‌ به‌ تغییر معادلات و لاینحل ماندن برخی مسائل اساسی میان طیف های اصلی، تهدید بالقوه‌ ای را متوجه‌ آینده‌ سیاسی و اتحاد داخلی عراق کرده‌ است. در این میان آلا طالبانی رئیس پیشین فراکسیون اتحادیه‌ میهنی کردستان در مجلس نمایندگان عراق در این دوره‌ از انتخابات پارلمانی عراق در یک ائتلاف سنی عربی (ائتلاف بغداد) و از شهر بغداد نامزد انتخابات شده‌ است. این نخستین بار است که‌ یک شخصیت سیاسی کرد از دایره‌ احزاب کردستانی خارج و در پایتخت عراق در یک لیست عربی نامزد می شود و این نیز شکستن سنت انتخاباتی رایج در عراق و مشارکت کردها در حاکمیت و پروسه‌ سیاسی این کشور است. این اقدام آلا طالبانی به‌ عنوان یک شخصیت کرد که‌ خود را در معرض انتخاب شهروندان بغداد قرار داده‌ است، می تواند شکستن گام به‌ گام جو حاکم با مرزبندی های طائفه‌ ای باشد.

کردپرس گفت وگویی را با آلا طالبانی نامزد ائتلاف بغداد در انتخابات پارلمانی عراق ترتیب داده که در ادامه می خوانید:

کردپرس: به عنوان یکی از نمایدگان کُرد در پارلمان عراق، در مقطع کنونی جایگاه کردها در حاکمیت و نهادهای تصمیم گیری این کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟

آلا طالبانی: اکنون بیش از هر زمان دیگری، کردها جایگاهشان در حاکمیت عراق تضعیف شده است. عوامل مختلفی در ایجاد این وضعیت دخیل هستند. یکی از این عوامل، مشکلات داخلی اقلیم کردستان از جمله مشکلات مربوط به بودجه و بحران اقتصای می باشد. عامل دوم نبود تفاهم و هماهنگی میان احزاب سیاسی اقلیم کردستان است. این احزاب نه تنها در مدیریت مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دارای هماهنگی و اتفاق نظر نیستند، بلکه در هماهنگی سیاسی هم این مسئله صادق است. هر چند گاه و بی گاه رهبران این احزاب با هم دیدار و گفت و گوهایی انجام می دهند، اما در رهبری مردمی دارای شکاف ها وگسست های بزرگی هستند. در آستانه انتخابات پارلمانی عراق هستیم و شرایط موجود نیز تاثیری منفی بر نتایج کردها در این انتخابات خواهد داست.

مسئله ای که باید به آن اشاره داشته باشم؛ روابط میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق می باشد. هم اکنون بیش از هر زمان دیگری این روابط پیچیده و با تنش روبرو است. دلیل تنش در روابط میان اربیل و بغداد نیز تصمیم به برگزاری رفراندوم استقلال و اجرایی کردن آن در اقلیم کردستان و بی اعتنایی به درخواست های بین المللی و عراقی از کردها و رهبری سیاسی کردستان برای عدم برگزاری آن به دلیل مناسب نبودن موعد آن است و این مسئله نیز به اقلیم کردستان ضربه وارد کرد. تاکید می کنم که هم اکنون روابط میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق بسیار وخیم است و هیچ یک از امور در این شرایط به پیش نمی رود و بسیاری از امور و موضوعات به دلیل تبلیغات انتخاباتی به تعویق افتاده است.

کردپرس: به انتخابات پیش روی پارلمانی در عراق اشاره فرمودید، شما یکی از نامزد ها در لیست "ائتلاف بغداد" هستید، دلیل نامزد شدن شما در یک لیست عراقی و در بغداد چیست؟

آلا طالبانی: نامزد شدن من در یک ائتلاف عراقی برای انتخابات پارلمانی عراق، تصمیم و اقدامی عجیبی نیست. کردها می توانند در همه استان ها در انتخابات به عنوان نامزد مشارکت کنند و این گونه بگویم که بخشی از پروسه سیاسی عراق باشند. بر این عقیده هستم که قرار نیست کردها در انتخابات پارلمانی عراق فقط در لیست های کردی خود را نامزد کنند. پروسه سیاسی کنونی عراق نیازمند این است که وابستگی های قومی و مذهبی در لیست های مختلف نمود یابد؛ این یک همپیمانی هم می باشد. این به معنی ورود به حزب دیگری نیست و شرکت در یک ائتلاف انتخاباتی به صورت شخصی و با هویت قومی و مذهبی خود است.

کردپرس: شما هم به عنوان نماینده مجلس نمایندگان عراق از یک فراکسیون کردستانی و هم اکنون نیز به عنوان نامزد در یک لیست عراقی، از پروژه ای ملی برای حل همه مسائل و مشکلات عراق سخن گفته اید، این پروژه نزد شما چه تعریف و چارچوبی دارد؟

آلا طالبانی: مسائل و مشکلات کردها در عراق باید در کجا حل وفصل شوند؟ به جز عراق در کجا باید این مسائل را حل و فصل کرد؟ پروژه ملی برای همه طیف های قومی و مذهبی این کشور است. کردها هم دارای هر پروژه سیاسی باشند به ویژه لیست های انتخاباتی کردستانی، در نهایت باید در عراق آن را اجرایی نمایند. بدون شک باید در چارچوب عراق آن را اجرایی و عملی نمایند.

کردپرس: در مقابل پروژه ملی عراقی که شما مطرح کرده و بر آن تاکید دارید، ما شاهد پروژه ای استقلال طلبانه در اقلیم کردستان بودیم، ارزیابی شما از این پروژه چیست و چه نتایجی به بار آورد؟

آلا طالبانی: به عقیده من پروژه استقلال طلبانه در اقلیم کردستان، خسران بزرگی را متوجه کُردها در عراق کرد و آن چه که مردم کردستان طی چند سال گذشته به دست آورده بودند را به نحو چشمگیری از دست داده و کردها در پروسه سیاسی بسیار به عقب برگشتند.

کردپرس: پس از برگزاری رفراندوم در 25 سپتامبر 2017 شاهد تغییرات چشمگیری در نقشه سیاسی اقلیم کردستان بودیم. به عقیده شما پس از انقطاعی که شاهد آن بودیم می توان مقطع کنونی را آغاز بازگشت جدی کردها به صحنه سیاسی عراق دانست؟

آلا طالبانی: تاکنون گفتمانی این چنینی را مشاهده نکرده ام. به عقیده من همه احزابی که هم اکنون در انتخابات عراق شرکت کرده اند دارای گفتمان ها و برنامه هایی هستند که فقط در چارچوب اقلیم کردستان تعریف شده است و استراتژی جدیدی که پس از رفراندوم تدوین و بر اساس آن عمل شود را مشاهده نمی کنم.

کردپرس: ارزیابی شما از جایگاه سیاسی و پایگاه مردمی حزب دمکرات و اتحادیه میهنی در آستانه انتخابات پارلمانی عراق چیست؟

آلا طالبانی: بر این عقیده ام که در مجموع، احزابی که در حاکمیت اقلیم کردستان بوده اند، حتی جنبش تغییر که پس از مدتی از دولت خارج شد، همگی جایگاه و محبوبیت مردمی که در انتخابات پیشین داشتند را از دست داده اند و احتمالا برخی از لیست و جریان های سیاسی جدید بتوانند اعتماد مردم را جلب کنند، اما این به معنی شکست بزرگی برای حزب دمکرات و اتحادیه میهنی نیست. زیرا از هر زاویه ای تحلیل و بررسی کنیم این احزاب دارای جایگاه خاص خود هستند، اما در انتخابات این دوره تعداد کرسی های احزاب شاهد تغییراتی خواهند بود.

کردپرس: آیا پس از انتخابات پارلمانی پیش روی عراق، کُردها خواهند توانست جایگاه پیشین خود در مناطق مورد مناقشه را کسب کنند؟

آلا طالبانی: اگر کُردها دارای برنامه و طرح مدون باشند و برنامه و طرح ها را با طرف های سیاسی عراقی به بحث و مناقشه گذاشته و نهایی کنند، به عقیده من خواهیم توانست به مرحله ای برسیم که مشکلات و مسائل این مناطق را حل و فصل و از پیچیده تر شدن آن ها جلوگیری کنیم، اما با در پیش گرفتن گفتمان و ادبیات متفاوت و تند به جایی نخواهد رسید.

کردپرس: آیا ائتلاف و لیست های انتخاباتی بزرگ و مطرح در بغداد پروژه و برنامه ویژه ای برای تعامل با اقلیم کردستان و حل مسائل و مشکلات بغداد با اربیل را دارند؟

آلا طالبانی: احزاب و جریان های سیاسی عراقی پیش تر دارای تعامل و روابطی حسنه با اقلیم کردستان بودند، اما پس از برگزاری رفراندوم استقلال اقلیم کردستان تغییری در این رویکرد و نگاه به اقلیم کردستان ایجاد شد و شاهد تنش هایی بودیم. اما هم اکنون وارد مرحله ای نو شده ایم و به عقده من همه احزاب و جریان های سیاسی عراق با تعامل با اقلیم کردستان بر سر همه مسائل از جمله نفت، مسائل ارضی و هر مسئله دیگری بر اساس قانون اساسی عراق هیچ مشکلی ندارند و آماده هر نوع تعاملی با اقلیم کردستان هستند.

کردپرس: طی هفته های اخیر گزارش ها و اظهاراتی مبنی بر بازگشت نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان به کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه منتشر شده است، شما به عنوان یکی از نمایندگان کرکوک در مجلس عراق اطلاعی از این امر دارید و در مقطع کنونی و در آستانه انتخابات پارلمانی عراق از طرح چنین موضوعی چه برداشتی می توان داشت؟

آلا طالبانی: اطلاعی از این موضوع ندارم. برخی این موضوع را مطرح کرده اند و از سوی برخی دیگر نیز انکار می شود. گفته می شود رایزنی هایی در خصوص بازگشت نیروهای پیشمرگ به کرکوک انجام شده است. جبار یاور دبیر کل وزارت پیشمرگ اقلیم کردستان اعلام کرده است که هیچ توافقی در این باره انجام نشده است.

کردپرس: به عنوان آخرین سوال به حزب اتحادیه میهنی کردستان بپردازیم، به عقیده شما این حزب در کنگره پیش روی از نظر برنامه و رهبری حزبی چه تغییراتی به خود خواهد دید؟

آلا طالبانی: پس از غیبت جناب مام جلال، اتحادیه میهنی با مشکلاتی از جمله مشکل تصمیم گیری مواجه شد. برگزاری کنگره اتحادیه میهنی همچون هر حزب دیگری در راستای نو شدن و تصمیم گیری در خصوص مسائل اساسی و سرنوشت ساز حائز اهمیت و ضروری است. اگر حزب اتحادیه میهنی کنگره را برگزار نکند، مشکلات حزبی بیشتر خواهند شد. این که چه زمانی و به چه نحوی کنگره برگزار خواهد شد، اطلاعی ندارم. اما آن چه بر آن تاکید می کنم این است که اتحادیه میهنی یکی از نیروهای سیاسی منطقه، عراق و کردستان است و شاید با مشکلات و مسائلی دست به گریبان باشد، اما اتحادیه میهنی باقی خواهند ماند و بر مشکلات فائق خواهد آمد.

مصاحبه و ترجمه: حسن صالحی - سرویس عراق و اقلیم کردستان / خبرگزاری کردپرس.