سال گذشته اخباری مبنی بر ساخت و اتمام 45 زندان در ترکیه از سوی وزارت دادگستری این کشور منتشر شده بود که این خبر در آن زمان بازتاب های مختلفی در شبکه های مجازی و محافل سیاسی ترکیه داشت، کشوری که در آن زندان های متعددی وجود داشته و آمار بسیار بالایی از زندانی ها را دارد بعد از کودتای 15 جولای 2016 با رشد فزاینده ای از جمعیت زندانیان روبه رو شده و این موضوع این کشور را مجاب کرد تا دست به ساخت زندان های جدید بزند.

در حال حاضر در ترکیه 384 زندان وجود دارد که بر اساس اعلام وزارت دادگستری ترکیه در سال جاری 45 زندان دیگر نیز به این تعداد افزوده خواهد شد. گزارشی که به صورت مشترک توسط دانشگاه لوزان و کنگره اروپا آماده شده بود به بررسی وضعیت زندانیان در کشورهای اروپایی پرداخته و ترکیه را با رشد 9.5 درصدی بعد از بلغارستان 10.8 درصدی در رتبه دوم افزایش جمعیت زندانیان جای داده بود. این در حالیست که آمار ارائه شده در این گزارش روند وضعیت اضطراری در ترکیه بعد از کودتای 15 جولای 2016 و آغاز موج گسترده ای از زندانیان اعمال نشده است که اگر این موضوع را نیز در این گزارش در نظر بگیریم رقم ارائه شده بسیار بالاتر از درصدی خواهد بود که پیش از کودتای نافرجام در ترکیه در گزارش آمده است.

در این راستا برخی زندان ها در ترکیه وجود دارد که شرایط بسیار متفاوتی داشته و به نوعی به زندان های مخوف ترکیه مشهور است. زمانی که از زندان های مخوف در ترکیه صحبت می کنیم شاید اولین اسمی که به ذهن برسد زندان های امرالی و سیلبوری خواهد بود. زندان هایی که بیشترین حاشیه ها و اخبار حول محور آن منتشر شده است. ولی در این میان زندان هایی مانند زندان الازیغ نیز از زندان های ویژه ترکیه به حساب می آید. در این گزارش تلاش خواهیم کرد تا به بررسی برخی از این زندان ها بپردازیم.

زمانی که از زندان سیلیوری صحبت می کنیم نام افراد مهمی از جمله احمد شیک، احمد آلتان، مراد صابونچی، دنیز یوجل، عثمان کاوالا از روزنامه نگاران معروف ترکیه و بسیاری دیگر از سیاسیون و فعالان مدنی به ذهن می آید. در واقع زندان سیلیوری و به خصوص بند 9 این زندان با هدف ویژه ای ساخته شده است. بسیاری از سیاستمداران و افراد معروف زندانی در ترکیه در بند 9 زندان سیلیوری نگهداری می شوند. یکی از زندان هایی است که فاکتورهای امنیتی در آن بسیار بالا بوده و به خصوص بعد از کودتای نافرجام در ترکیه اقدامات ویژه ای در راستای امنیت زندان به منظور کنترل کامل متهمان همکاری با جماعت گولن در نظر گرفته شده است. زندانی که با سیستم های دفاع موشکی محافظت شده و معروفترین و امنیتی ترین زندان ترکیه به حساب می آید. بر اساس گفته کسانی که در این زندان بوده اند کوچکترین اعمال زندانیان در این زندان توسط دوربین ها رصد شده و حتی در اتاق های ملاقات و دیدارهای خصوصی نیز دوربین هایی وصل است که این خود به معنی نقض آشکار قوانین است. در بند 9 زندان سیلیوری زندانیان به هیچ عنوان در ارتباط با یکدیگر نبوده و تمامی سلول ها به صورت انفرادی است. هیچ مکان مشترکی مانند کتابخانه و یا زمین ورزش مشترک در این زندان طراحی نشده است. کتاب ها و نامه به زندانیان یا داده نمی شود یا بسیار دیر داده می شود.

زندان امرالی، زندان ویژه ای که در سال 2009 میلادی با ارزش بالغ بر 5 میلیون با فاکتورهای بسیار بالای امنیتی صرفا برای نگهداری عبدالله اوجالان رهبر دربند PKK در وسط جزیره کوچک امرالی ساخته شده است که مشابه این گونه زندان ها را بیشتر در فیلم های هالیوودی مشاهده می کنیم تا در دنیای واقعی. زندان امرالی که به همراه عبدالله اوجالان تنها 4 زندانی دیگر دارد به صورت شبانه روزی از سوی 700 کماندو نیروهای ژاندارمری ترکیه مورد محافظت قرار گرفته و حتی پزشکانی که در زندان برای کنترل وضعیت جسمانی زندانیان حضور دارند با دقت ویژه از سوی سازمان اطلاعات ملی ترکیه انتخاب می شود. 5 زندانی این زندان در سلول های انفرادی 11.81 متری نگهداشته می شود که سلول های مقابل سلول عبدالله اوجالان همواره خالی نگهداشته می شود. خود جزیره امرالی که زندان امرالی در آن واقع شده است تحت تدابیر شدید امنیتی قرار دارد که کشتی های عادی حق نزدیک شدن بیش از 3 میل به این جزیره را ندارند.

زندان ادیرنه، یکی دیگر از زندان های امنیتی ترکیه است که بعد از انتقال صلاح الدین دمیرتاش، رئیس مشترک سابق حزب دموکراتیک خلق ها به آن زندان بر سر زبان ها افتاد. زندانی در نزدیکی مرز بلغارستان که با مرکز شهر 7 کیلومتر فاصله داشته و در 7 کیلومتری این زندان به جز مزرعه های گل آفتابگردان هیچ چیز دیگری وجود ندارد. صلاح الدین دمیرتاش و عبدالله زیدان سیاستمداران معروف کرد ترکیه در این زندان در سلول مشترک نگهداشته می شوند.

گولهان کایا، از وکلای ترکیه در خصوص زندان الازیغ از تدابیر شدید امنیتی و وضعیت وخیم حقوق بشر در این زندان می گوید: وقت تنفس نیز در این زندان از میان برداشته شده است. زندانیان به دلیل عدم دسترسی حتی به مسکن های دارویی روزها درد می کشند. وضعیت بهداشت زندان در شرایط بسیار بدی است. بدون دستبند به هیچ عنوان بیرون از سلول ها برده نمی شوند و حتی در معاینه های پزشکی نیز دستبنده ها از دست زندانیان باز نمی شود. حتی در دستشویی ها و حمام های زندان نیز دوربین های مداربسته کار گذاشته شده است.

جا دارد در این گزارش یادی کنیم از قربانیان مخوف ترین زندان ترکیه یعنی زندان دیاربکر که در بین سال های 1981 تا 1984 بعد از کودتای نظامی کنعان اورن بیشترین ظلم ها، کشتارها و شکنجه ها را علیه کردهای ترکیه اعمال کرده بودند. زندانی که به گفته روزنامه تایمز جزء 10 زندان مخوف جهان به حساب می آید. زندانی که در طول 3 سال 34 زندانی در اثر شکنجه های مختلف جان خودرا از دست داده و صدها تن دیگر قطع عضو شدند. 25 تن زیر شکنجه های سنگین، 5 تن در اثر اعتصاب غذا در این زندان جان باختند در حالی که 5 تن در اثر شرایط بد روحی روانی با حلق آوزیر کردن خود و 4 تن با پرت کردن خود از ارتفاع در این زندان دست به خودکشی زده اند. زندان دیاربکر یکی از بزرگترین تراژدی های خلق کرد این کشور بوده که هنوز زخمی باز بر پیگر جامعه کرد ترکیه است.

خبرگزاری کردپرس/ سرویس ترکیه