یک هفته از توافق رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در خصوص ادلب می گذرد و تمام نگاه ها به توافقی است که از آن به عنوان توافق تثبیت وضعیت ادلب یاد شده و این روزها به صدر اول اخبار جهان به خصوص منطقه تبدیل شده است. توافقی که بر اساس آن 1) گروه های مخالف سوری در مکان هایی که حضور دارند خواهند ماند 2) نیروهای روسیه و ترکیه گشت زنی هایی نظامی با هماهنگی یکدیگر در ادلب ترتیب خواهند داد 3) روسیه برای جلوگیری یک عملیات نظامی و حمله احتمالی به ادلب تدابیر اتخاذ خواهد کرد 4) یک منطقه ای به وسعت 15 الی 20 کیلومتر به عنوان منطقه عاری از سلاح تشکیل خواهد شد و ترکیه در حالی که گروه های مسلح را از این منطقه خلع سلاح می کند اقدام به پاکسازی گروه های رادیکال با همکاری روسیه و ایران خواهد کرد.

4 موارد ذکر شده در واقع چکیده توافقی بود که میان اردوغان و پوتین امضا شده و قرار بر آن شده است که در روزهای آتی در ادلب پیاده سازی شود. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آخرین وضعیت در ادلب بعد از گذشت تقریبا یک هفته از این توافق به چه صورت است؟

قبل از چیزی باید عنوان کرد که در ادلب در حال حاضر 12 نقطه نظامی به عنوان دیده بان نظارت بر مناطق عاری از درگیری توسط ترکیه، 10 نقطه توسط روسیه و 7 نقطه نیز توسط ایران به وجود آمده است که مسئولیت ایجاد منطقه عاری از درگیری در ادلب را برعهده دارند. عمده گروه های مسلحی که در ادلب حضور دارند شامل گروه های هیئت تحریر الشام، حراس الدین، جبهه تحریر سوریه، جبهه ملی آزادسازی سوریه وجود دارد که گروه های مختلفی که در ادلب فعالیت می کنند در داخل این 4 گروه اصلی ادغام شده اند.

تا کنون با گذشت یک هفته از توافق ادلب هنوز چیزی به غیر از افزایش اعزام نیرو و تجهیزات ترکیه به داخل ادلب و مرزهای ترکیه – سوریه و سفر یک هیئت روسی به ترکیه و انجام مذاکرات مختلف حول محور این توافق دیده نشده است. با این که وزارت دفاع ملی ترکیه و وزارت دفاع روسیه در بیانیه های جداگانه از تایید مرزهای منطقه عاری از سلاح در ادلب خبر داده اند ولی تا کنون اقدامی در این خصوص صورت نگرفته و تمامی اقداماتی که حول محور مسئله ادلب در جریان است تماس های دیپلماتیکی می باشد.

اگرچه از تنش های حملات آغازین روسیه – سوریه به ادلب کاسته شده است و آرامش نسبی در ادلب حاکم شده است ولی موضوعی که این روزها در خبرهای مختلف نیز به آن پرداخته شده و نگرانی ها در خصوص مسئله ادلب را افزایش می دهد اظهارات مختلف در تایید و رد توافق روسیه – ترکیه از سوی گروه های مسلح گوناگون در ادلب است. بعد از آن که خبرهایی در خصوص سرپیچی گروه های رادیکال از توافق روسیه – ترکیه و پیشنهاد ترکیه برای خلع سلاح شدن منتشر شد؛ گروه حراس الدین به صورت رسمی در بیانیه ای با اعلام ادامه مبارزات خود به نیروهایش دستور داده تا حمله به مواضع دشمنان را ادامه دهند. اگر چه جبهه ملی آزادسازی سوریه که به عنوان بزرگترین گروه مسلح مخالف دولت مرکزی سوریه به حساب می آید، حمایت خود از توافق هفته پیش ترکیه و روسیه در مورد ادلب را اعلام کرده است ولی نگرانی ها از اقدام مسلحانه گروه های رادیکال مسلح و جرقه زدن به باروت ادلب را بیش از پیش زیاد کرده است.

وضعیت کنونی در ادلب به گونه ای حساس است که یک اقدام نظامی از سوی هر گروهی در داخل ادلب پتانسیل بر هم زدن توافق روسیه – ترکیه و آغاز حملات گسترده به ادلب را دارد و همین موضوع نیز پتانسیل ایجاد توطئه در ادلب را نیز بالا می برد. از طرف دیگر موضوع زمان دار بودن توافق ادلب به مانند یک ساعت شنی برای ترکیه عمل می کند که تا اتمام روز 15 اکتبر سال جاری تمام بندهای توافقنامه را اجرا کرده، منطقه عاری از سلاح را به وجود آورده، گروه های رادیکال را پاکسازی کرده و یا از ادلب خارج کند. همین موضوع نیز حساسیت های موجود در ادلب را بیش از پیش افزایش می دهد کار را برای ترکیه بسیار دشوار می کند.

خبرگزاری کردپرس/سرویس سوریه/ محمد شریفی کرجان

کد خبرنگار: 30102