در این طرح که تعویق در تحویل جنگنده های F-35 به ترکیه رسما امضا شده است؛ آمده است: وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) تا 90 روز کاری گزارشی تحت عنوان گزارش روابط ترکیه – آمریکا تهیه خواهد کرد که تا زمان ارائه این گزارش به کنگره آمریکا تحویل F-35 به ترکیه به حالت تعویق درخواهد آمد.

این طرح در حالی به امضا می رسد که موضوع عدم تحویل جنگنده های پیشرفته F-35 به ترکیه یکی از مهمترین تنش ها در روابط آنکارا – واشنگتن بوده و یک روند پر تنش را پشت سر گذاشته است. مسئله عدم تحویل این جنگنده ها به ترکیه که از امضای توافق ترکیه – روسیه با محوریت خرید سامانه دفاع موشکی S-400 آغاز شده است در واقع همواره یکی از اهرم های فشار آمریکا بر روی ترکیه در موضوعات مختلف بوده است که اکنون نیز با امضای رئیس جمهور آمریکا و ارائه یک مهلت 90 روزه بیشتر به یک ابزار فشار دیگر علیه ترکیه در راستای موضوع کشیش برانسون شباهت دارد.

روند عدم تحویل جنگنده های F-35 به ترکیه تا به امروز که بعد از انتخابات 24 ژوئن 2018 در ترکیه و امضای قرارداد تفاهم میان مسکو – آنکارا در خصوص S-400 آغاز شده است به شرح ذیل می باشد:

26 ژوئن 2018: در این تاریخ معاون وزیر امور خارجه آمریکا با تاکید بر این مسئله که در صورت خرید سامانه دفاع موشکی S-400 از سوی ترکیه و ایجاد نگرانی ها در خصوص امنیت ملی آمریکا می توانیم مانع تحویل جنگنده ها به ترکیه شویم گفت: تحت شرایط خاصی که نگرانی های امنیت ملی نیز در داخل این شرایط است قوانینی وجود دارد که می تواند مانع تحویل جنگنده های F-35 به ترکیه شود.

24 جولای 2018: در این تاریخ نیز مجلس نمایندگان آمریکا و سنای این کشور با رسیدن به توافق در خصوص متن بودجه سالانه پنتاگون از وزارت دفاع آمریکا خواستار ارائه یک گزارش 90 روزه شده و تا تهیه این گزارش درخواست تعویق در تحویل جنگنده های F-35 به ترکیه را ارائه کرده بود.

2 آگوست 2018: در این تاریخ که تنش ها در روابط ترکیه به اوج خود رسیده بود در پی اعمال تحریم ها علیه وزرای کشور و دادگستری ترکیه از سوی وزارت خزانه داری آمریکا، سنای آمریکا نیز تعویق در تحویل جنگنده های F-35 به ترکیه را که به تایید کمیسیون نیز رسیده بود تصویب کرد.

14 آگوست 2018: دونالد ترامپ رئیس جمهور ترکیه با امضای متن بودجه سالانه پنتاگون به صورت رسمی تعویق تحویل جنگنده های F-35 به ترکیه را امضا و آن را مشروط به گزارش روابط ترکیه – آمریکا کرد که باید تا 90 روز آینده توسط وزارت دفاع آمریکا تهیه و به کنگره تحویل داده شود.

در این میان با نگاه به اظهار نظراتی که بیشتر از پنتاگون صادر شده است چنین به نظر می رسد که پنتاگون در این خصوص با کاخ سفید همسو نبوده و حتی عدم تحویل F-35 به ترکیه از سوی وزیر دفاع آمریکا مورد انتقاد نیز قرار گرفته بود.

در همین راستا جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا در 7 جولای 2018 با اعلام مخالفت خود از عدم تحویل جت های F-35 به ترکیه عنوان کرده بود: عدم تحویل F-35 ها به ترکیه باعث ایجاد مشکلاتی در زنجیره ای تدارکات خواهد شد و قیمت جنگنده ها را افزایش خواهد داد.

علاوه بر این سرهنگ مارک آندرس، سخنگوی پنتاگون نیز بعد از امضای بودجه سالانه پنتاگون توسط ترامپ در گفتگو با صدای آمریکا عنوان کرده است: آموزش های خلبانان ترکی ادامه خواهد داشت. این آموزش های فنی که در آریزونا توسط وزارت دفاع آمریکا به خلبانان ترکی صورت می گیرد تا تحویل گزارش پنتاگون به کنگره متوقف نشده و ادامه خواهد داشت.

لازم به ذکر است، ترکیه در سال 2002 میلادی در قالب یک توافق چند ملیتی که با حضور چندین کشور به رهبری آمریکا صورت گرفته بود خرید دستکم 100 فروند جنگنده نسل پنجم F-35 را در برنامه خود قرار داده است.

کد خبرنگار: 30102