هفته گذشته شورای دموکراتیک سوریه، شاخه سیاسی نیروهای دموکراتیک سوریه در بیانیه ای گفت که با دولت سوریه بر سر تشکیل کمیته هایی برای توسعه مذاکرات و ترسیم نقشه راهی به منظور ایجاد سوریه ای دموکراتیک و غیرمتمرکز به توافق رسیده است.

مقامات سوریه هنوز هیچ گونه توضیحی درباره این خبرهای نداده اند اما در اوایل ماه گذشته، بشار اسد، رییس جمهور سوریه نشانه هایی دال بر چنین مذاکراتی بروز داد. وی گفت: « ما در نظر داریم از دو روش برای تعامل با نیروهای SDF یا دموکراتیک سوریه( که کردهای رهبری آن را در دست دارند) در پیش بگیریم: نخست، ما درها را برای مذاکره باز می گذاریم. اما اگر این امر سر نگرفت، ما تمام مناطق تحت کنترلشان را با استفاده از زور پس خواهیم گرفت.» یکی از روزنامه های طرفدار بشار اسد در آن زمان نوشت: توافقی میان میان دمشق و نیروهای یگان های مدافع خلق یا YPG برای افزایش حضور ارتش سوریه در مناطق تحت کنترل این نیروی کُردی به دست آمده است. YPG نیروی عمده ائتلاف نیروهای دموکراتیک سوریه یا SDF است.

با وجود این تناقضات، واضح است که تمایلی در میان کردها به سمت دمشق وجود دارد و آنها چندین دلیل برای حرکت به سمت دولت مرکزی دارند. اول، توازن قدرت به شکلی قوی به نفع بشار اسد در حال تغییر است. دوم، دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا دائما از لزوم بیرون رفتن نیروهای آمریکا از سوریه حرف می زند. پنتاگون توضیحاتی درباره بیانیه ترامپ داده مبنی بر این که آمریکا نباید تا زمانی که خطر داعش در سوریه وجود دارد و یا نفوذ ایران همچنان وجود دارد این کشور را ترک کند. ممکن است این طور تفسیر شود که قطعا آمریکا در سوریه خواهد ماند زیرا به نظر نمی رسد ایران از تمایل برای ادامه حضور در سوریه دست بکشد.

سوم، سطح روابط میان آمریکا و ترکیه در حال بدتر شدن است. پنتاگون تلاش می کند از بیانات مثبت در مورد این روابط استفاده کرده و این احساس را منتقل کند که مشکلات با گذشت زمان حل خواهد شد. اما روابط میان آنکارا- واشنگتن پر از تقابل است و چشم اندازی برای بهبود آن در کوتاه مدت وجود ندارد. کردها نمی توانند روی امید به این که این روابط بد به وضعیت آنها کمک کند، حساب کنند.

سالهاست خواسته کردها برای خودمختاری در مناطق اکثرا کردنشین سوریه به صورت واضح بیان شده است. در عمل، این آرمان کردها حتی به منطقه هایی مانند عفرین توسعه یافته است. دمشق قبلا هم در سال 2011 و زمانی که دریافت خارج کردن سربازانش از حسکه و کوبانی اقدام مناسبی است با نوعی تمرکززدایی محدود راضی شده بود. خارج کردن نیرو یا به خاطر نیاز به سربازانش در این مناطق برای جنگ در دیگر مناطق و یا رو کم کردن ترکیه و یا هر دو بود. SDF کانتون های غیر رسمی در مناطق تحت کنترل خود ایجاد کرده، مالیات اخذ می کند و به ایجاد نیروی پلیس و دیگر اقدامات اقدام کرده است.

دمشق در مذاکرات ماه گذشته پیشنهاد کرد پست های ایست و بازرسی مشترک در مناطق تحت کنترل کردها ایجاد شود. دمشق در ازای آن اقدام به گنجاندن تدریس زبان کردی در برنامه درسی مدارس خواهد کرد. قدم اساسی دیگر، برابر دانستن خدمت سربازی در نیروهای YPG با خدمت در ارتش سوریه و اختصاص یک پست دائمی برای کردها در وزارت نفت سوریه بود. این پیشنهادها هنوز نهایی نشده است.

YPG پس از ارتباطات اولیه ماه گذشته به عنوان یک اقدام اداری، با برداشتن پوسترهای عبدالله اوجالان ، رهبر زندانی و بنیانگذار پ.ک.ک از بیلبردهای کنار جاده موافقت کرد. کردها گفتند این اقدام در راستای ساماندهی تبلیغات کنار جاده ای بوده است. چه این اقدام بخشی از یک عمل داری بوده و چه معامله ای سیاسی، ترکیه می تواند از بهبود روابط میان نیروهای دموکراتیک سوریه و دمشق برای تطبیق سیاست های سوریه خود بر اساس واقعیت استفاده کند.

آنکارا و دمشق چندین منافع مشترک در مسئله کردهای سوریه مانند تاکید بر یکپارچگی قلمرو سوریه و ممانعت از خودمختاری کردهای سوریه دارند. اگر آنکارا قادر می بود با دمشق همکاری کند، این مسئله می توانست رابطه میان YPG و پ.ک.ک را تضعیف کند. دمشق توانست بدون استفاده از خشونت YPG را متقاعد کند که پوسترهای اوجالان را جمع آوری کند که بخشی از این هدف مشترک است. ترکیه نیز مایل است چنین کند اما سیاست های کنونی آنکارا YPG را بیشتر به سمت پ.ک.ک سوق می دهد.

در دوره ای که چشم اندازی برای بهبود روابط میان آمریکا و ترکیه دیده نمی شود، آنکارا اگر از خواب غفلت برخیزد و واقعیت ها را ببیند، می تواند از همکاری با دمشق بهره های ملموسی بگیرد.

منبع: سایت تحلیلی احوال- آمریکا

نویسنده یاشار یاکیس، وزیر خارجه سابق ترکیه

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس جهان

کد خبرنگار: 40101