شورای امنیت ملی ترکیه در بیانیه ای که روز گذشته 27 نوامبر منتشر شد اعلام کرد در سوریه در مقابل «عمل انجام شده» از سوی ایالات متحده قرار نخواهد گرفت. البته در این بیانیه از ایالات متحده نام برده نشده بود اما آشکارا به آن اشاره داشت. در این بیانیۀ کتبی ضمن انتقاد از همکاری «برخی کشورها» با گروه کرد سوری یگان های مدافع خلق (YPG)، شاخۀ سوری حزب کارگران کردستان (PKK)، آمده است که ترکیه در استفاده از حق دفاع از خود در مقابل هر گونه تهدیدی علیه امنیت ملیش تردید نخواهد کرد. نشست شورای امنیت ملی ترکیه پس از آن برگزار شد که فرماندهی مرکزی ایالات متحده (CENTCOM) تصمیم گرفت در راستای همکاری با ارتش دموکراتیک سوریه که بدنۀ اصلی آن را YPG تشکیل می دهد، 12 پست دیده بانی در امتداد مرزهای سوریه با ترکیه تأسیس کند. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در نخستین ساعات اعلام این تصمیم و پیش از آن که جلسۀ پنج ساعتۀ شورای امنیت ملی را ریاست کند از همکاری ایالات متحده با YPG که تلاش می شود به بهانۀ «نابود کردن داعش» [دولت اسلامی عراق و شام] توجیه شود، انتقاد کرد و گفت این ترکیه بوده است که مؤثرترین ضربات را به این گروه تروریستی وارد کرده است و در صورتی که با آن همکاری شود، آمادگی دارد این گروه را به کلی نابود کند. او گفت حکومت ترکیه در نشست شورای امنیت ملی تصمیم های بسیار مهمی اتخاذ خواهد کرد.

اردوغان هفتۀ گذشته گفته بود از تصمیم دولت آمریکا مبنی بر تعیین جایزه برای کمک به دستگیری سه تن از رهبران اصلی PKK در کوهستان قندیل چندان تحت تأثیر قرار نگرفته است. اردوغان گفت این یک تناقض عمیق است که برای دستگیری سران PKK جایزه تعیین کرد اما با شاخه های آن همکاری کرد.

سه نکتۀ مهم در بیانیۀ مطبوعاتی نشست شورای امنیت ملی وجود دارد. نکتۀ نخست اشاره به مدارای «برخی کشورها» با «گروه تروریستی FETO» است، یعنی شبکۀ غیر قانونی فتح الله گولن واعظ اسلامی ساکن ایالات متحده که به طراحی و هدایت کودتای نظامی نافرجام سال 2016 در ترکیه متهم است؛ این اشاره ای آشکار به ایالات متحده است. دوم، اشاره ای به نشست چهارجانبه ای شده است که اخیراً در استانبول برگزار شد و سران کشورهای ترکیه، روسیه، آلمان و فرانسه در آن شرکت داشتند. در بیانیه آمده است «اینک بزرگ ترین تهدید برای صلح سوریه» از جانب «شرق رودخانۀ فرات» می آید، که این نیز به همکاری ایالات متحده با YPG اشاره دارد و بنا بر این هدف القای این معنا است که ایالات متحده سعی دارد گزینۀ صلح را در سوریه کم رنگ کند. نکتۀ سوم نیز ناظر بر تنش بر سر پروژه های نفت و گاز در شرق دریای مدیترانه در اطراف قبرس و نادیده گرفتن حقوق قبرس ترک است؛ در بیانیه آمده است که اجازه داده نخواهد شد هیچ تحولی علیه ترکیه و قبرس ترک به انجام برسد. این را می توان اعلان رسمی موضع آنکارا و یادآوری عملیات 1974 قبرس، بر خلاف ارادۀ ایالات متحده دانست.

زمان برگزاری این نشست و انتشار بیانیه نیز جالب است. این نشست در میانۀ یک تنش عمدۀ دیگر در همسایگی ترکیه برگزار شد: بحران روسیه و اوکراین در دریای سیاه. ترکیه به سیاست ناتو وفاداری تام دارد و از روسیه می خواهد نسبت به اوکراین رویکردی پرخاش جویانه در پیش نگیرد. مولود چاوش اوغلو وزیر امور خارجۀ ترکیه گفت کشورش آماده است همۀ تلاش خود را برای میانجی گری میان دو همسایۀ شمالیش به کار گیرد. از سوی دیگر بحران اخیر اوکراین پس از آن به وجود آمد که اردوغان برای آخرین فاز پروژۀ خط لولۀ گاز «ترک استریم» میان ترکیه و روسیه که اوکراین را دور می زند، میزبان ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه بود. همکاری تنگاتنگ ترکیه با روسیه در سوریه نیز که دیگر نیازی به یادآوری ندارد.

این نشست درست پیش از سفر اردوغان به بوینوس آیرس برای شرکت در اجلاس گروه 20 در روزهای 30 نوامبر – 1 دسامبر، برگزار شد. اردوغان یکی از رهبرانی است که قرار است در کنار رهبران کشورهای روسیه، چین، ژاپن و آلمان با دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده دیدار کند. رسانه های ترکیه به طور خاص این اخبار را برجسته می کنند که ترامپ با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی دیدار نخواهد کرد. بن سلمان به شکلی غیر رسمی متهم است که دستور قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد سعودی را که پس از ورود به کنسول گری عربستان در استانبول به قتل رسید، صادر کرده است.

با همۀ این اوصاف، بیانیۀ نشست شورای امنیت ملی ترکیه نشان می دهد که شکاف میان دو متحد ناتو، ایالات متحده و ترکیه، در سوریه بیشتر و عمیق تر می شود.

منبع: Yetkin Report

ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس ترکیه

بیشتر بخوانید:

«شهر نوح» در کردستان ترکیه؛ عاری از زندگی / نورجان بایسل

دمیرتاش در زندان؛ تهدیدی برای قدرت اردوغان / یحیی مادرا

چرا ارمنی های سوریه از ترکیه روی گردانند / سیبل هورتاس

12 سال 13 گلوله: داستان کشته شدن یک کودک کرد در ترکیه

اردوغان در مقابل آتاترک: نبرد اسطوره ها / یاووز بایدار

چرا HDP محبوبیت خود را از دست داد؟/ مهمت دمیر

ترکیه باید اتحاد قوی آمریکا – YPG را بپذیرد / یاشار یاکیش

پزشکان کرد در ترکیه جایی ندارند / فاروق بالکچی

راه دشوار روزنامه نگاران کرد در ترکیه / شرزان امید

کردهای سوریه برای حملۀ احتمالی ترکیه آماده می شوند / سیمون اسپیکمن کوردال